Portulaka wielkokwiatowa to roślina, która z łatwością może zagościć w każdym ogrodzie, na balkonie czy tarasie, a jej sadzenie i rozmnażanie nie stanowi wyzwania nawet dla początkujących ogrodników. Kluczem do sukcesu jest wybór odpowiedniego terminu oraz zapewnienie jej podstawowych warunków, czyli przede wszystkim dużej ilości słońca i przepuszczalnego podłoża. Rozmnażanie tej uroczej rośliny jest niezwykle satysfakcjonujące, ponieważ można to robić na kilka sposobów, zarówno z nasion, jak i z sadzonek pędowych. Każda z metod ma swoje zalety i pozwala w prosty sposób uzyskać dużą liczbę nowych roślin, które ozdobią letnie rabaty feerią barw.
Planowanie sadzenia portulaki należy rozpocząć od uwzględnienia jej wrażliwości na niskie temperatury. Jako roślina pochodząca z ciepłego klimatu, jest ona bardzo wrażliwa na przymrozki, które mogą nieodwracalnie uszkodzić jej delikatne pędy i liście. Dlatego też sadzenie do gruntu lub wystawianie pojemników na zewnątrz można przeprowadzić dopiero po ustąpieniu ryzyka wiosennych przymrozków, co w naszym klimacie przypada zazwyczaj na drugą połowę maja. Zbyt wczesne sadzenie jest jednym z najczęstszych błędów i może zniweczyć cały wysiłek włożony w uprawę.
Przygotowanie stanowiska jest równie ważne, co wybór terminu sadzenia. Portulaka najlepiej czuje się na stanowiskach w pełni nasłonecznionych, gdzie słońce operuje przez co najmniej 6-8 godzin dziennie. Gleba powinna być lekka, piaszczysta i dobrze zdrenowana. Jeśli podłoże w ogrodzie jest ciężkie i gliniaste, konieczne jest jego odpowiednie przygotowanie poprzez dodanie piasku lub drobnego żwiru, aby poprawić jego strukturę i przepuszczalność. W przypadku sadzenia w pojemnikach, należy pamiętać o warstwie drenażu na dnie doniczki.
Proces sadzenia jest prosty i nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Wystarczy wykopać niewielkie dołki, nieco większe niż bryła korzeniowa sadzonki. Rośliny należy sadzić w odpowiednich odstępach, zazwyczaj co 15-20 cm, aby zapewnić im wystarczająco dużo miejsca do swobodnego rozrastania się i stworzenia gęstego, kwiecistego dywanu. Po posadzeniu rośliny należy delikatnie podlać, aby ziemia osiadła wokół korzeni, ale należy unikać nadmiernego nawodnienia, które mogłoby prowadzić do gnicia.
Rozmnażanie z nasion
Rozmnażanie portulaki wielkokwiatowej z nasion jest najpopularniejszą i najbardziej ekonomiczną metodą pozyskiwania nowych roślin. Nasiona są drobne, dlatego ich wysiew wymaga nieco precyzji. Można je wysiewać na dwa sposoby: bezpośrednio do gruntu lub wcześniej na rozsady w domu. Każda z tych metod ma swoje specyficzne wymagania i terminy, które należy dostosować do warunków klimatycznych panujących w danym regionie, aby zapewnić siewkom optymalne warunki do wzrostu.
Więcej artykułów na ten temat
Wysiew nasion bezpośrednio do gruntu to najprostsza metoda, ale możliwa do wykonania dopiero wtedy, gdy minie ryzyko przymrozków i gleba odpowiednio się nagrzeje, czyli w drugiej połowie maja. Nasiona wysiewa się rzutowo lub w rzędach na wcześniej przygotowaną, spulchnioną i odchwaszczoną glebę. Ponieważ nasiona do kiełkowania potrzebują światła, nie należy ich przykrywać ziemią, a jedynie delikatnie wcisnąć w podłoże, na przykład za pomocą deseczki. Następnie należy delikatnie zrosić powierzchnię wodą i utrzymywać umiarkowaną wilgotność aż do wschodów.
Przygotowanie rozsady w domu pozwala na wcześniejsze uzyskanie kwitnących roślin. Wysiew nasion do pojemników można rozpocząć już na przełomie marca i kwietnia. Nasiona wysiewa się na powierzchnię lekkiego, przepuszczalnego podłoża do wysiewu, nie przykrywając ich ziemią. Doniczki należy ustawić w ciepłym i jasnym miejscu, na przykład na parapecie okiennym, i regularnie zraszać, aby podłoże było stale lekko wilgotne. Kiełkowanie następuje zazwyczaj w ciągu 7-14 dni w temperaturze około 20-22°C.
Pielęgnacja młodych siewek wymaga uwagi. Gdy siewki wytworzą dwie pary liści właściwych, należy je przepikować do większych pojemników lub na palety wielodoniczkowe, aby zapewnić im więcej miejsca do rozwoju korzeni. Zanim młode rośliny zostaną posadzone na stałe miejsce w ogrodzie, muszą zostać zahartowane. Proces ten polega na stopniowym przyzwyczajaniu ich do warunków zewnętrznych przez okres 7-10 dni, poprzez wystawianie na zewnątrz na coraz dłuższy czas.
Rozmnażanie przez sadzonki pędowe
Rozmnażanie portulaki przez sadzonki pędowe to niezwykle szybka i skuteczna metoda, która pozwala na wierne powielenie cech rośliny matecznej. Jest to idealny sposób na rozmnożenie ulubionej odmiany o konkretnym kolorze kwiatów, ponieważ w przeciwieństwie do nasion, sadzonki gwarantują zachowanie tych samych genów. Metoda ta jest bardzo prosta i można ją stosować przez cały sezon wegetacyjny, od wiosny do późnego lata, uzyskując nowe, kwitnące rośliny w zaledwie kilka tygodni.
Więcej artykułów na ten temat
Aby przygotować sadzonki, należy wybrać zdrowe, silne i niekwitnące pędy z rośliny matecznej. Najlepiej pobierać je rano, gdy roślina jest dobrze nawodniona. Za pomocą ostrego nożyka lub sekatora odcina się wierzchołkowe fragmenty pędów o długości około 5-8 cm. Następnie z dolnej części sadzonki należy usunąć liście na wysokości około 2-3 cm. Pozostawienie liści w tej części mogłoby prowadzić do ich gnicia po umieszczeniu w podłożu.
Przygotowane w ten sposób sadzonki można ukorzeniać na dwa sposoby: w wodzie lub bezpośrednio w podłożu. Ukorzenianie w wodzie polega na umieszczeniu sadzonek w niewielkim naczyniu z wodą, tak aby dolna, pozbawiona liści część była zanurzona. Korzenie pojawiają się zazwyczaj bardzo szybko, często już po kilku dniach. Gdy system korzeniowy będzie miał około 2 cm długości, można posadzić sadzonki do doniczek z lekkim podłożem. Ta metoda pozwala na bieżąco obserwować postępy w ukorzenianiu.
Ukorzenianie bezpośrednio w podłożu jest równie skuteczne i często preferowane, ponieważ eliminuje etap przesadzania. Dolne końcówki sadzonek można zanurzyć w ukorzeniaczu, choć nie jest to konieczne, ponieważ portulaka ukorzenia się bardzo łatwo. Następnie sadzonki umieszcza się w wilgotnym, lekkim i przepuszczalnym podłożu, na przykład mieszance torfu i piasku. Pojemnik z sadzonkami należy ustawić w ciepłym i jasnym miejscu, ale osłoniętym od bezpośredniego słońca. Regularne zraszanie zapewni odpowiednią wilgotność.
Sadzenie w gruncie
Sadzenie portulaki wielkokwiatowej bezpośrednio w gruncie to doskonały sposób na stworzenie barwnych, kwitnących dywanów na rabatach, skalniakach czy obwódkach. Wybierając miejsce, należy bezwzględnie kierować się jej zapotrzebowaniem na słońce – idealne będzie stanowisko, które jest nasłonecznione przez większą część dnia. Gleba musi być lekka i przepuszczalna; w przypadku ciężkiego, gliniastego podłoża, konieczne jest jego wcześniejsze przygotowanie przez głębokie przekopanie i dodanie materiałów rozluźniających, takich jak piasek, drobny żwir czy kompost.
Termin sadzenia jest kluczowy dla powodzenia uprawy. Portulakę, zarówno tę z rozsady, jak i zakupione sadzonki, sadzimy do gruntu dopiero po 15 maja, kiedy minie ryzyko wiosennych przymrozków. Rośliny te są bardzo wrażliwe na zimno i nawet jedna chłodna noc może je zniszczyć. Przed posadzeniem warto zahartować młode rośliny, czyli przez około tydzień stopniowo przyzwyczajać je do warunków panujących na zewnątrz, co zmniejszy szok związany z przesadzeniem i przyspieszy aklimatyzację.
Podczas sadzenia należy zachować odpowiednią rozstawę, która pozwoli roślinom na swobodny rozrost. Optymalny odstęp między poszczególnymi sadzonkami wynosi od 15 do 25 cm. Sadzenie w zbyt dużym zagęszczeniu może ograniczać cyrkulację powietrza, co sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, natomiast zbyt rzadkie sadzenie opóźni moment, w którym rośliny stworzą zwarty, kolorowy kobierzec. Sadzonki umieszczamy w dołkach na takiej samej głębokości, na jakiej rosły w doniczkach.
Po posadzeniu rośliny należy delikatnie, ale obficie podlać, aby ziemia dobrze przylegała do bryły korzeniowej. To pierwsze podlewanie jest bardzo ważne dla prawidłowego przyjęcia się sadzonek. W kolejnych dniach nawadnianie należy dostosować do warunków pogodowych, pamiętając, że portulaka znacznie lepiej znosi suszę niż nadmiar wody. Regularne odchwaszczanie w początkowej fazie wzrostu jest również istotne, aby młode rośliny nie musiały konkurować o zasoby z niepożądanymi gośćmi.
Sadzenie w pojemnikach
Uprawa portulaki wielkokwiatowej w pojemnikach, skrzynkach balkonowych czy wiszących koszach to świetne rozwiązanie dla osób, które nie dysponują ogrodem. Pozwala to na stworzenie kolorowych, słonecznych kompozycji na tarasach i balkonach. Wybierając pojemnik, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, aby miał on na dnie otwory drenażowe. Zastój wody w doniczce jest największym wrogiem portulaki i nieuchronnie prowadzi do gnicia korzeni, dlatego dobry odpływ jest absolutnie kluczowy.
Podłoże do uprawy pojemnikowej musi być bardzo przepuszczalne. Najlepiej sprawdzi się gotowa ziemia do kaktusów i sukulentów, dostępna w każdym centrum ogrodniczym. Można również samodzielnie przygotować mieszankę, łącząc uniwersalną ziemię ogrodową z grubym piaskiem lub perlitem w proporcji 1:1. Na dnie pojemnika, przed nasypaniem ziemi, warto umieścić kilkucentymetrową warstwę drenażu z keramzytu, drobnych kamyków lub potłuczonej ceramiki, co dodatkowo poprawi odpływ nadmiaru wody.
Sadzenie portulaki w pojemnikach przebiega podobnie jak w gruncie, z zachowaniem odpowiednich odstępów między roślinami. W jednej większej donicy można stworzyć wielobarwną kompozycję, sadząc różne odmiany kolorystyczne. Portulaka doskonale komponuje się również z innymi roślinami o podobnych wymaganiach, takimi jak smagliczka nadmorska, lobelia czy sanwitalia. Po posadzeniu rośliny należy podlać, a następnie ustawić pojemnik w najbardziej nasłonecznionym miejscu na balkonie lub tarasie.
Pielęgnacja portulaki w pojemnikach wymaga nieco więcej uwagi niż w przypadku uprawy gruntowej, głównie w kwestii podlewania. Podłoże w doniczkach nagrzewa się i wysycha znacznie szybciej, dlatego w upalne dni może być konieczne codzienne lub co drugodniowe nawadnianie. Zawsze jednak przed podlaniem należy sprawdzić palcem wilgotność gleby na głębokości kilku centymetrów. Rośliny w pojemnikach mogą również wymagać delikatnego nawożenia raz lub dwa razy w sezonie, ponieważ składniki odżywcze są szybciej zużywane i wypłukiwane z ograniczonej objętości podłoża.
