Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές, αλλά και συχνά παρεξηγημένες, πτυχές της φροντίδας της ιαπωνικής διακοσμητικής κερασιάς. Όταν γίνεται σωστά και την κατάλληλη στιγμή, το κλάδεμα μπορεί να βελτιώσει την υγεία, τη δομή και την ανθοφορία του δέντρου, αναδεικνύοντας τη φυσική του ομορφιά. Ωστόσο, το λανθασμένο ή υπερβολικό κλάδεμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά, να αποδυναμώσει το δέντρο και να το καταστήσει ευάλωτο σε ασθένειες. Ο κύριος στόχος του κλαδέματος για τις καλλωπιστικές κερασιές δεν είναι η παραγωγή καρπών, αλλά η διατήρηση μιας ελκυστικής φόρμας και η προώθηση της υγείας του φυτού.
Σε γενικές γραμμές, οι ιαπωνικές κερασιές απαιτούν ελάχιστο κλάδεμα μόλις εδραιωθεί η βασική τους δομή. Το υπερβολικό κλάδεμα είναι περιττό και μπορεί να είναι επιβλαβές, καθώς κάθε κοπή αποτελεί μια πιθανή πύλη εισόδου για παθογόνους μικροοργανισμούς. Ο πρωταρχικός σκοπός του κλαδέματος είναι η αφαίρεση των νεκρών, κατεστραμμένων ή άρρωστων κλαδιών. Αυτό μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου, μόλις εντοπιστεί το πρόβλημα, καθώς η άμεση αφαίρεσή τους αποτρέπει την εξάπλωση ασθενειών και βελτιώνει την εμφάνιση και την ασφάλεια του δέντρου.
Ένας άλλος σημαντικός λόγος για κλάδεμα είναι η διόρθωση δομικών προβλημάτων. Αυτό περιλαμβάνει την αφαίρεση κλαδιών που τρίβονται μεταξύ τους, καθώς το τρίψιμο μπορεί να προκαλέσει πληγές στο φλοιό. Επίσης, αφαιρούνται τα κλαδιά που αναπτύσσονται προς τα μέσα, προς το κέντρο του δέντρου, καθώς και τα λαίμαργα βλαστάρια (suckers) που μπορεί να φυτρώνουν από τη βάση του κορμού ή τις ρίζες. Αυτές οι επεμβάσεις βοηθούν στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αέρα και της διείσδυσης του φωτός, μειώνοντας τον κίνδυνο μυκητολογικών ασθενειών.
Το κλάδεμα διαμόρφωσης, που αποσκοπεί στον έλεγχο του μεγέθους ή τη διατήρηση ενός συγκεκριμένου σχήματος, πρέπει να γίνεται με μεγάλη φειδώ. Οι ιαπωνικές κερασιές έχουν μια φυσική, κομψή φόρμα που συνήθως δεν χρειάζεται σημαντική ανθρώπινη παρέμβαση. Εάν απαιτείται η μείωση του μεγέθους, είναι προτιμότερο να γίνονται μικρές, στοχευμένες κοπές σε διάστημα αρκετών ετών, παρά μια δραστική μείωση του ύψους ή του πλάτους σε μία μόνο χρονιά. Το έντονο κλάδεμα μπορεί να προκαλέσει στρες στο δέντρο και να οδηγήσει στην εμφάνιση πολλών αντιαισθητικών λαίμαργων βλαστών.
Είναι θεμελιώδες να χρησιμοποιείς πάντα αιχμηρά και καθαρά εργαλεία κλαδέματος. Τα στομωμένα εργαλεία μπορούν να συνθλίψουν τους ιστούς του φυτού αντί να κάνουν μια καθαρή τομή, επιβραδύνοντας την επούλωση και αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης. Μετά την αφαίρεση άρρωστου ξύλου, είναι απαραίτητο να απολυμαίνεις τα εργαλεία σου (π.χ. με οινόπνευμα) πριν προχωρήσεις σε κοπές σε υγιή τμήματα του δέντρου, για να αποφύγεις τη μετάδοση της ασθένειας.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Η κατάλληλη εποχή για το κλάδεμα
Ο χρόνος εκτέλεσης του κλαδέματος είναι εξίσου σημαντικός με την τεχνική. Για τις ιαπωνικές κερασιές, η καλύτερη εποχή για το κλάδεμα είναι το καλοκαίρι, μετά την ολοκλήρωση της ανθοφορίας και την πλήρη ανάπτυξη του φυλλώματος. Το κλάδεμα αυτή την περίοδο επιτρέπει στις πληγές να επουλωθούν γρήγορα και μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από ορισμένες σοβαρές ασθένειες, όπως η αργυρόφυλλη ασθένεια (Silver Leaf), τα σπόρια της οποίας είναι πιο διαδεδομένα στον αέρα κατά τους υγρούς μήνες του φθινοπώρου και του χειμώνα.
Το κλάδεμα κατά την περίοδο του λήθαργου, στα τέλη του χειμώνα ή την αρχή της άνοιξης, πρέπει γενικά να αποφεύγεται για τα μέλη του γένους Prunus. Αν και αυτή είναι η παραδοσιακή εποχή κλαδέματος για πολλά άλλα φυλλοβόλα δέντρα, στις κερασιές αυξάνει την ευπάθεια σε βακτηριακές και μυκητολογικές ασθένειες. Η μόνη εξαίρεση είναι η αφαίρεση νεκρών ή σπασμένων κλαδιών, η οποία μπορεί να γίνει οποτεδήποτε.
Το κλάδεμα αμέσως πριν ή κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας την άνοιξη είναι επίσης κακή ιδέα. Αυτή η πρακτική όχι μόνο θυσιάζει τα πολύτιμα άνθη για τα οποία καλλιεργείται το δέντρο, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει στρες στο φυτό σε μια περίοδο έντονης ενεργειακής δαπάνης. Είναι καλύτερο να απολαύσεις την ανθοφορία και να περιμένεις μέχρι το καλοκαίρι για να κάνεις τις απαραίτητες επεμβάσεις.
Συνοψίζοντας, ο χρυσός κανόνας για το κλάδεμα της ιαπωνικής κερασιάς είναι να το κάνεις με σύνεση και κατά προτίμηση το καλοκαίρι. Αυτό επιτρέπει στο δέντρο να ανακάμψει γρήγορα και ελαχιστοποιεί τους κινδύνους για την υγεία του. Η υπομονή και η σωστή χρονική στιγμή είναι τα κλειδιά για την επιτυχία.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Τεχνικές κλαδέματος και σωστές τομές
Η σωστή τεχνική κοπής είναι απαραίτητη για τη γρήγορη επούλωση και την υγεία του δέντρου. Όταν αφαιρείς ένα ολόκληρο κλαδί, η τομή πρέπει να γίνεται ακριβώς έξω από το «κολάρο» του κλαδιού. Το κολάρο είναι το ελαφρώς διογκωμένο σημείο στη βάση του κλαδιού, όπου αυτό συνδέεται με τον κορμό ή ένα μεγαλύτερο κλαδί. Αυτή η περιοχή περιέχει εξειδικευμένους ιστούς που βοηθούν στην ταχεία επούλωση της πληγής. Μην κόβεις μέσα στο κολάρο και μην αφήνεις ένα μακρύ «τακούνι» να προεξέχει.
Για την αφαίρεση μεγάλων, βαριών κλαδιών, πρέπει να χρησιμοποιείται η τεχνική των τριών τομών για να αποφευχθεί το σχίσιμο του φλοιού στον κορμό. Η πρώτη τομή γίνεται στην κάτω πλευρά του κλαδιού, περίπου 30 εκατοστά μακριά από τον κορμό, και προχωρά περίπου στο ένα τρίτο της διαμέτρου του κλαδιού. Η δεύτερη τομή γίνεται από την πάνω πλευρά, λίγα εκατοστά πιο έξω από την πρώτη, και συνεχίζεται μέχρι το κλαδί να πέσει. Τέλος, η τρίτη και τελική τομή γίνεται για να αφαιρεθεί το κοντό τακούνι που έχει απομείνει, κόβοντας ακριβώς έξω από το κολάρο του κλαδιού.
Όταν απλώς κονταίνεις ένα κλαδί, η τομή πρέπει να γίνεται περίπου 5-6 χιλιοστά πάνω από έναν υγιή οφθαλμό (μάτι) που δείχνει προς την κατεύθυνση που θέλεις να αναπτυχθεί ο νέος βλαστός. Η τομή πρέπει να έχει μια ελαφριά κλίση, με το ψηλότερο σημείο πάνω από τον οφθαλμό και το χαμηλότερο στην αντίθετη πλευρά. Αυτό επιτρέπει στο νερό της βροχής να κυλά μακριά από τον οφθαλμό, μειώνοντας τον κίνδυνο σήψης.
Στο παρελθόν, συνηθιζόταν η κάλυψη των μεγάλων τομών με ειδικές πάστες ή βαφές κλαδέματος. Ωστόσο, η σύγχρονη έρευνα έχει δείξει ότι αυτή η πρακτική είναι συχνά περιττή ή ακόμη και επιβλαβής, καθώς μπορεί να παγιδεύσει την υγρασία και να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ασθενειών. Είναι προτιμότερο να αφήνεις τις καθαρές τομές να επουλωθούν φυσικά. Το δέντρο έχει τους δικούς του μηχανισμούς για να σφραγίσει τις πληγές.
Κλάδεμα διαμόρφωσης για νεαρά δέντρα
Το κλάδεμα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του δέντρου είναι κρίσιμο για τη δημιουργία μιας ισχυρής και ισορροπημένης δομής που θα το υποστηρίζει σε όλη του τη ζωή. Ο στόχος σε αυτό το στάδιο δεν είναι ο περιορισμός του μεγέθους, αλλά η καθοδήγηση της ανάπτυξης. Το κλάδεμα διαμόρφωσης πρέπει να ξεκινά τον πρώτο ή τον δεύτερο χρόνο μετά τη φύτευση και να είναι πολύ ελαφρύ.
Κατά το πρώτο κλάδεμα, επίλεξε τον πιο ισχυρό, όρθιο βλαστό για να γίνει ο κεντρικός οδηγός (κορυφή) του δέντρου. Στη συνέχεια, επίλεξε τρία έως πέντε καλά κατανεμημένα πλευρικά κλαδιά γύρω από τον κορμό για να αποτελέσουν τους κύριους βραχίονες του σκελετού. Αυτά τα κλαδιά πρέπει να έχουν καλή απόσταση μεταξύ τους, τόσο κάθετα όσο και οριζόντια, και να σχηματίζουν μια ευρεία γωνία με τον κορμό. Αφαίρεσε τα υπόλοιπα κλαδιά που είναι αδύναμα, κακώς τοποθετημένα ή ανταγωνίζονται τον κεντρικό οδηγό.
Στα επόμενα χρόνια, συνέχισε να κλαδεύεις ελαφρά για να διατηρήσεις την επιθυμητή δομή. Αφαίρεσε τυχόν κλαδιά που αναπτύσσονται πολύ γρήγορα και ανταγωνίζονται τον κεντρικό οδηγό, καθώς και τα κλαδιά που διασταυρώνονται ή αναπτύσσονται προς τα μέσα. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ανοιχτό κέντρο που να επιτρέπει την καλή κυκλοφορία του αέρα και του φωτός.
Να θυμάσαι ότι το κλάδεμα διαμόρφωσης είναι μια σταδιακή διαδικασία. Είναι καλύτερο να αφαιρείς λίγα κλαδιά κάθε χρόνο παρά να κάνεις μια δραστική επέμβαση. Η υπομονή και η προσεκτική επιλογή των κλαδιών που θα αφαιρεθούν θα οδηγήσουν σε ένα καλοσχηματισμένο και υγιές δέντρο με ελκυστική εμφάνιση.
Ειδικές περιπτώσεις κλαδέματος
Οι κρεμοκλαδείς ποικιλίες ιαπωνικής κερασιάς απαιτούν μια ελαφρώς διαφορετική προσέγγιση στο κλάδεμα. Ο κύριος στόχος είναι η διατήρηση του ελκυστικού, «κλαίουσας» σχήματός τους. Κλάδευε τα κλαδιά που αγγίζουν το έδαφος για να αποφύγεις τη σήψη και τα προβλήματα με παράσιτα. Αφαίρεσε επίσης τυχόν κλαδιά που αναπτύσσονται προς τα πάνω ή προς τα έξω, αντί για κάτω, καθώς αυτά χαλούν τη χαρακτηριστική σιλουέτα του δέντρου. Το κλάδεμα γίνεται συνήθως μετά την ανθοφορία.
Το κλάδεμα ανανέωσης είναι μια πιο δραστική τεχνική που εφαρμόζεται σε παλιά, παραμελημένα δέντρα που έχουν γίνει πολύ πυκνά και έχουν μειωμένη ανθοφορία. Αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνεται σταδιακά, σε διάστημα δύο έως τριών ετών, για να μην σοκαριστεί το δέντρο. Κάθε χρόνο, αφαίρεσε περίπου το ένα τρίτο των παλιών, μη παραγωγικών κλαδιών, κόβοντάς τα πίσω σε ένα νεότερο πλευρικό κλαδί ή στον κύριο κορμό. Αυτό ενθαρρύνει την ανάπτυξη νέου, υγιούς ξύλου που θα ανθίσει τα επόμενα χρόνια.
Η αφαίρεση των λαίμαργων βλαστών (suckers) είναι μια συνεχής εργασία συντήρησης. Αυτοί οι βλαστοί φυτρώνουν από το υποκείμενο (το ριζικό σύστημα) κάτω από το σημείο του εμβολιασμού και, αν αφεθούν, μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα και να κυριαρχήσουν πάνω στο επιθυμητό, εμβολιασμένο τμήμα του δέντρου. Οι λαίμαργοι βλαστοί πρέπει να αφαιρούνται μόλις εμφανιστούν, κόβοντάς τους όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σημείο προέλευσής τους στον κορμό ή τη ρίζα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσεις ένα μεγάλο, χαμηλό κλαδί για να επιτρέψεις την πρόσβαση κάτω από το δέντρο ή για λόγους ασφαλείας. Αυτό πρέπει να γίνεται με τη μέθοδο των τριών τομών που περιγράφηκε προηγουμένως. Να θυμάσαι ότι η αφαίρεση μεγάλων κλαδιών δημιουργεί μεγάλες πληγές και αλλάζει σημαντικά την εμφάνιση του δέντρου, επομένως πρέπει να γίνεται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο.