Ο καθάρανθος, λόγω της τροπικής του καταγωγής από τη Μαδαγασκάρη, είναι ένα φυτό εξαιρετικά ευαίσθητο στις χαμηλές θερμοκρασίες και τον παγετό. Στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας με ηπειρωτικό κλίμα, καλλιεργείται ως ετήσιο, καθώς δεν μπορεί να επιβιώσει σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ωστόσο, για τους αφοσιωμένους κηπουρούς που επιθυμούν να διατηρήσουν τα αγαπημένα τους φυτά και για την επόμενη χρονιά, η διαχείμαση σε εσωτερικό, προστατευμένο χώρο είναι μια εφικτή λύση. Η διαδικασία αυτή απαιτεί σωστή προετοιμασία του φυτού το φθινόπωρο και παροχή των κατάλληλων συνθηκών φωτισμού, θερμοκρασίας και ποτίσματος κατά τους χειμερινούς μήνες.
Η επιτυχής διαχείμαση ξεκινά με την έγκαιρη προετοιμασία. Είναι σημαντικό να μεταφέρεις τα φυτά σε εσωτερικό χώρο πριν από την έλευση του πρώτου παγετού του φθινοπώρου. Η ιδανική στιγμή είναι όταν οι νυχτερινές θερμοκρασίες αρχίζουν να πέφτουν σταθερά κάτω από τους 10 βαθμούς Κελσίου. Πριν μεταφέρεις τα φυτά μέσα, είναι απαραίτητο να τα επιθεωρήσεις προσεκτικά για τυχόν έντομα ή ασθένειες. Δεν θέλεις να εισάγεις προβλήματα μέσα στο σπίτι σου, όπου μπορούν εύκολα να εξαπλωθούν και σε άλλα φυτά εσωτερικού χώρου.
Πριν από τη μεταφορά, είναι καλή ιδέα να κλαδέψεις τον καθάρανθο, μειώνοντας το μέγεθός του περίπου στο μισό. Αυτό το κλάδεμα βοηθά το φυτό να διαχειριστεί καλύτερα το σοκ της μετακίνησης και το καθιστά πιο συμπαγές και εύκολο στο χειρισμό. Επιπλέον, μειώνει την απώλεια νερού μέσω της διαπνοής και ενθαρρύνει μια νέα, πιο δυνατή ανάπτυξη την επόμενη άνοιξη. Αφαίρεσε τυχόν κιτρινισμένα φύλλα ή αδύναμους βλαστούς για να βελτιώσεις την υγιεινή του φυτού.
Εάν ο καθάρανθος είναι φυτεμένος απευθείας στον κήπο, θα πρέπει να τον ξεθάψεις προσεκτικά με μια μπάλα χώματος γύρω από τις ρίζες και να τον μεταφυτεύσεις σε μια κατάλληλου μεγέθους γλάστρα με φρέσκο, καλής ποιότητας φυτόχωμα. Βεβαιώσου ότι η γλάστρα έχει καλές οπές αποστράγγισης. Πότισε ελαφρά μετά τη μεταφύτευση. Για φυτά που βρίσκονται ήδη σε γλάστρες, απλά καθάρισε την εξωτερική επιφάνεια της γλάστρας και έλεγξε το χώμα για ανεπιθύμητους “επισκέπτες”, όπως γυμνοσάλιαγκες ή σαλιγκάρια.
Οι ιδανικές συνθήκες σε εσωτερικό χώρο
Η επιλογή της σωστής θέσης μέσα στο σπίτι είναι καθοριστική για την επιβίωση του καθάρανθου κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το φυτό χρειάζεται όσο το δυνατόν περισσότερο φως. Τοποθέτησέ το κοντά σε ένα παράθυρο με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό, όπου θα δέχεται άμεσο ηλιακό φως για αρκετές ώρες την ημέρα. Εάν ο φυσικός φωτισμός δεν είναι επαρκής, η χρήση τεχνητού φωτισμού (grow lights) μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη διατήρηση της υγείας του φυτού.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Η θερμοκρασία του χώρου είναι επίσης σημαντική. Ένα δροσερό δωμάτιο, με θερμοκρασίες που κυμαίνονται μεταξύ 10 και 18 βαθμών Κελσίου, είναι ιδανικό. Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες ενθαρρύνουν το φυτό να εισέλθει σε μια κατάσταση μερικού ληθάργου, επιβραδύνοντας την ανάπτυξή του και μειώνοντας τις ανάγκες του. Απόφυγε την τοποθέτηση του φυτού κοντά σε πηγές θερμότητας, όπως καλοριφέρ ή αεραγωγούς, καθώς ο ξηρός και ζεστός αέρας μπορεί να το βλάψει.
Η διατήρηση μιας σχετικής υγρασίας στον αέρα γύρω από το φυτό μπορεί να είναι ευεργετική, καθώς ο αέρας μέσα στα σπίτια τείνει να είναι πολύ ξηρός το χειμώνα λόγω της θέρμανσης. Μπορείς να αυξήσεις την υγρασία τοποθετώντας τη γλάστρα πάνω σε ένα δίσκο με χαλίκια και νερό (χωρίς ο πάτος της γλάστρας να ακουμπά στο νερό) ή χρησιμοποιώντας έναν υγραντήρα χώρου. Ο περιστασιακός ψεκασμός των φύλλων με νερό μπορεί επίσης να βοηθήσει, αλλά πρέπει να γίνεται με προσοχή για να μην ευνοηθεί η ανάπτυξη μυκήτων.
Φροντίδα κατά τη διάρκεια του χειμώνα
Κατά τη διάρκεια της περιόδου διαχείμασης, οι ανάγκες του καθάρανθου σε νερό μειώνονται δραστικά. Το υπερβολικό πότισμα είναι ο πιο συνηθισμένος λόγος που τα φυτά αποτυγχάνουν να επιβιώσουν το χειμώνα σε εσωτερικό χώρο. Πότιζε μόνο όταν τα ανώτερα 5-7 εκατοστά του χώματος είναι εντελώς στεγνά. Άφησε το χώμα να στεγνώσει καλά μεταξύ των ποτισμάτων. Κατά κανόνα, ένα πότισμα κάθε 2-3 εβδομάδες είναι συνήθως αρκετό, αλλά αυτό εξαρτάται πάντα από τις συνθήκες του χώρου σου.
Η λίπανση πρέπει να διακοπεί εντελώς κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το φυτό βρίσκεται σε κατάσταση ανάπαυσης και δεν αναπτύσσεται ενεργά, επομένως δεν χρειάζεται επιπλέον θρεπτικά συστατικά. Η λίπανση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση αλάτων στο έδαφος και να βλάψει τις ρίζες. Το πρόγραμμα λίπανσης θα πρέπει να ξεκινήσει ξανά την άνοιξη, όταν το φυτό αρχίσει να δείχνει σημάδια νέας ανάπτυξης.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, είναι φυσιολογικό ο καθάρανθος να χάσει μερικά από τα φύλλα του ή να φαίνεται λίγο καχεκτικός. Μην ανησυχήσεις, εφόσον το στέλεχος παραμένει σταθερό και πράσινο. Περιστρέφοντας τη γλάστρα κατά ένα τέταρτο κάθε εβδομάδα, βοηθάς όλες τις πλευρές του φυτού να δέχονται φως, αποτρέποντας την μονόπλευρη ανάπτυξη προς το παράθυρο. Έλεγχε τακτικά το φυτό για τυχόν παράσιτα, όπως οι αφίδες ή ο τετράνυχος, που μπορούν να ευδοκιμήσουν στις ζεστές και ξηρές συνθήκες του σπιτιού.
Η μετάβαση στην άνοιξη
Καθώς οι μέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν και η ένταση του φωτός αυξάνεται προς το τέλος του χειμώνα, ο καθάρανθος θα αρχίσει σιγά-σιγά να ξυπνά από το λήθαργό του. Μπορεί να παρατηρήσεις την εμφάνιση νέων, μικρών φύλλων. Αυτό είναι το σήμα για να αυξήσεις σταδιακά το πότισμα και να ξεκινήσεις ξανά τη λίπανση, αρχικά με μια αραιωμένη δόση (μισή από τη συνιστώμενη) κάθε 4-6 εβδομάδες. Ένα ελαφρύ κλάδεμα για την αφαίρεση τυχόν ξερών κλαδιών μπορεί να ενθαρρύνει τη νέα ανάπτυξη.
Πριν μεταφέρεις το φυτό ξανά έξω, είναι απαραίτητο να ακολουθήσεις τη διαδικασία της σταδιακής σκληραγώγησης, όπως ακριβώς και με τα νεαρά σπορόφυτα. Όταν ο κίνδυνος του παγετού έχει περάσει οριστικά και οι νυχτερινές θερμοκρασίες είναι σταθερά πάνω από 12 βαθμούς Κελσίου, ξεκίνα να βγάζεις το φυτό έξω για λίγες ώρες κάθε μέρα, αρχικά σε ένα σκιερό και προστατευμένο σημείο. Αύξησε σταδιακά τη διάρκεια παραμονής του έξω και την έκθεσή του στον ήλιο για μια περίοδο 7-10 ημερών.
Αυτή η σταδιακή προσαρμογή είναι κρίσιμη για να αποφευχθεί το σοκ από την απότομη αλλαγή των συνθηκών και το κάψιμο των φύλλων από τον ήλιο. Μετά την πλήρη προσαρμογή του, μπορείς να μεταφυτεύσεις τον καθάρανθο στην τελική του θέση στον κήπο ή σε μια μεγαλύτερη γλάστρα για το καλοκαίρι. Με τη σωστή φροντίδα, το φυτό που διαχείμασες θα αναπτυχθεί γρήγορα και θα σε ανταμείψει με την πλούσια ανθοφορία του για άλλη μια σεζόν.
