Η δημιουργία νέων φυτών μαντεβίλλας ή η εγκατάσταση ενός νέου φυτού στον κήπο ή τη βεράντα είναι μια συναρπαστική διαδικασία που σου επιτρέπει να επεκτείνεις τη συλλογή σου ή να μοιραστείς την ομορφιά αυτού του φυτού με φίλους. Η φύτευση και ο πολλαπλασιασμός, αν και απαιτούν προσοχή στη λεπτομέρεια, είναι τεχνικές απολύτως εφικτές ακόμη και για έναν αρχάριο κηπουρό. Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στην επιλογή της σωστής μεθόδου, του κατάλληλου χρόνου και στην παροχή των ιδανικών συνθηκών για να ριζώσει και να αναπτυχθεί το νέο φυτό. Η κατανόηση αυτών των θεμελιωδών αρχών θα σου επιτρέψει να πολλαπλασιάσεις με επιτυχία το αγαπημένο σου βραζιλιάνικο γιασεμί.
Η ιδανική εποχή για τη φύτευση μιας νέας, αγορασμένης μαντεβίλλας σε γλάστρα ή στον κήπο (σε περιοχές με ήπιους χειμώνες) είναι η άνοιξη. Περίμενε να περάσει οριστικά ο κίνδυνος του τελευταίου παγετού και οι θερμοκρασίες να σταθεροποιηθούν σε ήπια επίπεδα. Η φύτευση την άνοιξη δίνει στο φυτό ολόκληρη την καλλιεργητική περίοδο για να εγκαταστήσει καλά το ριζικό του σύστημα και να εγκλιματιστεί στο νέο του περιβάλλον πριν από τον ερχομό του χειμώνα. Η επιλογή ενός υγιούς φυτού από το φυτώριο είναι εξίσου σημαντική. Αναζήτησε φυτά με ζωηρό, πράσινο φύλλωμα, χωρίς σημάδια από παράσιτα ή ασθένειες, και με καλά αναπτυγμένο αλλά όχι στριμωγμένο ριζικό σύστημα.
Κατά την προετοιμασία για τη φύτευση, η επιλογή της γλάστρας και του χώματος είναι κρίσιμη. Επίλεξε μια γλάστρα που να είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από το δοχείο στο οποίο αγόρασες το φυτό και να διαθέτει οπωσδήποτε τρύπες αποστράγγισης στον πάτο. Το χώμα πρέπει να είναι πλούσιο και να στραγγίζει καλά, όπως αναφέραμε και προηγουμένως. Ένα μείγμα τύρφης, κομπόστ και περλίτη σε ίσες αναλογίες είναι μια εξαιρετική συνταγή. Πριν τοποθετήσεις το φυτό, πότισε το καλά στο αρχικό του δοχείο για να διευκολύνεις την αφαίρεσή του και να μειώσεις το σοκ της μεταφύτευσης.
Η διαδικασία της φύτευσης είναι απλή. Βάλε ένα στρώμα χώματος στον πάτο της νέας γλάστρας. Αφαίρεσε προσεκτικά το φυτό από το δοχείο του, χαλάρωσε απαλά τις ρίζες αν είναι συμπιεσμένες και τοποθέτησέ το στο κέντρο της γλάστρας. Η επιφάνεια του χώματος του φυτού πρέπει να βρίσκεται περίπου 2-3 εκατοστά κάτω από το χείλος της γλάστρας. Συμπλήρωσε με το μείγμα χώματος γύρω από τις ρίζες, πίεσε ελαφρά για να σταθεροποιηθεί και πότισε άφθονα μέχρι το νερό να αρχίσει να τρέχει από τις τρύπες αποστράγγισης. Τοποθέτησε αμέσως ένα στήριγμα, όπως ένα καφασωτό ή πασσάλους, για να αρχίσει το φυτό να αναρριχάται.
Μετά τη φύτευση, η φροντίδα είναι καθοριστική. Τοποθέτησε τη γλάστρα σε μια φωτεινή θέση, αλλά προστάτευσέ την από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο για την πρώτη εβδομάδα, ώστε να δώσεις στο φυτό χρόνο να συνέλθει από το σοκ της μεταφύτευσης. Διατήρησε το χώμα σταθερά υγρό, αλλά όχι μουσκεμένο. Απόφυγε τη λίπανση για τις πρώτες 3-4 εβδομάδες, καθώς το φρέσκο χώμα περιέχει ήδη τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και οι ρίζες είναι ακόμα ευαίσθητες. Η υπομονή σε αυτό το αρχικό στάδιο θα ανταμειφθεί με μια δυνατή και υγιή ανάπτυξη στη συνέχεια.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα βλαστών
Ο πιο συνηθισμένος και αποτελεσματικός τρόπος για να πολλαπλασιάσεις τη μαντεβίλλα είναι με μοσχεύματα βλαστών. Αυτή η μέθοδος σου επιτρέπει να δημιουργήσεις ένα νέο φυτό που είναι γενετικά πανομοιότυπο με το μητρικό, εξασφαλίζοντας ότι θα έχει τα ίδια χαρακτηριστικά, όπως το χρώμα και το σχήμα των λουλουδιών. Η ιδανική εποχή για τη λήψη μοσχευμάτων είναι από τα τέλη της άνοιξης έως τις αρχές του καλοκαιριού, όταν το φυτό βρίσκεται σε περίοδο έντονης ανάπτυξης. Αυτή την περίοδο, οι βλαστοί έχουν τη μεγαλύτερη ζωτικότητα και τις καλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν ρίζες.
Για να πάρεις τα μοσχεύματα, επίλεξε υγιείς, ημιξυλώδεις βλαστούς από την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο. Αυτοί είναι οι βλαστοί που δεν είναι ούτε πολύ τρυφεροί και πράσινοι, ούτε εντελώς σκληροί και ξυλοποιημένοι. Χρησιμοποιώντας ένα αποστειρωμένο, κοφτερό μαχαίρι ή ψαλίδι, κόψε ένα τμήμα του βλαστού μήκους περίπου 10-15 εκατοστών. Η τομή πρέπει να γίνει ακριβώς κάτω από ένα “γόνατο” (το σημείο από όπου εκφύονται τα φύλλα), καθώς σε αυτά τα σημεία η συγκέντρωση των φυσικών ορμονών ριζοβολίας είναι υψηλότερη.
Αφού κόψεις το μόσχευμα, προετοίμασέ το για τη φύτευση. Αφαίρεσε τα φύλλα από το κάτω μισό του μοσχεύματος, αφήνοντας μόνο δύο ή τρία ζεύγη φύλλων στην κορυφή. Εάν τα φύλλα που άφησες είναι μεγάλα, μπορείς να τα κόψεις στη μέση για να μειώσεις την απώλεια νερού μέσω της διαπνοής. Βούτηξε την κομμένη άκρη του μοσχεύματος σε ορμόνη ριζοβολίας σε σκόνη. Αυτό το βήμα, αν και δεν είναι πάντα απαραίτητο, αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες και την ταχύτητα της ριζοβολίας.
Φύτεψε τα προετοιμασμένα μοσχεύματα σε μια μικρή γλάστρα ή σε έναν δίσκο σποράς γεμάτο με ένα ελαφρύ μείγμα ριζοβολίας, όπως τύρφη και περλίτης σε ίσα μέρη. Κάνε μια μικρή τρύπα στο χώμα με ένα μολύβι για να τοποθετήσεις το μόσχευμα χωρίς να φύγει η ορμόνη. Πίεσε απαλά το χώμα γύρω του και πότισε ελαφρά. Για να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον με υψηλή υγρασία, που είναι απαραίτητο για τη ριζοβολία, μπορείς να καλύψεις τη γλάστρα με μια διάφανη πλαστική σακούλα ή να την τοποθετήσεις σε ένα μίνι θερμοκήπιο. Τοποθέτησε τα μοσχεύματα σε ζεστό, φωτεινό μέρος, αλλά μακριά από το άμεσο ηλιακό φως, και διατήρησε το χώμα ελαφρώς υγρό.
Περισσότερα άρθρα για αυτό το θέma
Η διαδικασία της ριζοβολίας και η μετέπειτα φροντίδα
Η ριζοβολία των μοσχευμάτων της μαντεβίλλας απαιτεί υπομονή, καθώς μπορεί να διαρκέσει από τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες, ανάλογα με τις συνθήκες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είναι σημαντικό να διατηρείς σταθερά υψηλή υγρασία και θερμοκρασία γύρω στους 21-24 βαθμούς Κελσίου. Αέριζε τα μοσχεύματα κάθε λίγες ημέρες αφαιρώντας το πλαστικό κάλυμμα για λίγα λεπτά, ώστε να αποφευχθεί η ανάπτυξη μούχλας. Ένα καλό σημάδι ότι η ριζοβολία έχει ξεκινήσει είναι η εμφάνιση νέας βλάστησης στην κορυφή του μοσχεύματος.
Για να ελέγξεις αν έχουν σχηματιστεί ρίζες, μπορείς να τραβήξεις πολύ απαλά το μόσχευμα. Αν νιώσεις μια ελαφριά αντίσταση, σημαίνει ότι το ριζικό σύστημα έχει αρχίσει να αναπτύσσεται. Μόλις τα μοσχεύματα ριζώσουν καλά και αρχίσουν να αναπτύσσονται δυναμικά, μπορείς να αρχίσεις να τα εγκλιματίζεις σταδιακά στις κανονικές συνθήκες, αφαιρώντας το κάλυμμα για όλο και μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα κάθε μέρα για περίπου μία εβδομάδα. Αυτό θα τα βοηθήσει να σκληραγωγηθούν και να προσαρμοστούν σε χαμηλότερα επίπεδα υγρασίας.
Όταν τα νέα φυτά έχουν αναπτύξει ένα ισχυρό ριζικό σύστημα και αρκετά νέα φύλλα, είναι έτοιμα για μεταφύτευση στη δική τους, ατομική γλάστρα. Χρησιμοποίησε μια μικρή γλάστρα (διαμέτρου περίπου 10-12 εκατοστών) και το κατάλληλο μείγμα χώματος για ενήλικες μαντεβίλλες. Χειρίσου τα νεαρά φυτά με μεγάλη προσοχή κατά τη μεταφύτευση για να μην καταστρέψεις τις τρυφερές νέες ρίζες. Μετά τη μεταφύτευση, πότισε καλά και συνέχισε να τα κρατάς σε ένα φωτεινό, προστατευμένο σημείο για λίγο καιρό.
Η φροντίδα των νεαρών φυτών μαντεβίλλας είναι παρόμοια με αυτή των ενήλικων, αλλά απαιτεί λίγο περισσότερη προσοχή. Ξεκίνα τη λίπανση περίπου ένα μήνα μετά τη μεταφύτευση, χρησιμοποιώντας ένα ισορροπημένο υγρό λίπασμα σε μειωμένη δόση (περίπου το μισό της συνιστώμενης). Καθώς το φυτό μεγαλώνει, μπορείς σταδιακά να αυξήσεις τη δόση και τη συχνότητα της λίπανσης. Επίσης, τσίμπησε τις κορυφές των νεαρών βλαστών για να ενθαρρύνεις μια πιο θαμνώδη και διακλαδισμένη ανάπτυξη, δημιουργώντας ένα πιο γεμάτο και όμορφο φυτό στο μέλλον.
Πολλαπλασιασμός με καταβολάδες
Μια άλλη, απλούστερη μέθοδος πολλαπλασιασμού της μαντεβίλλας, αν και λιγότερο συνηθισμένη, είναι με καταβολάδες. Αυτή η τεχνική είναι ιδανική αν θέλεις να δημιουργήσεις μόνο ένα ή δύο νέα φυτά και δεν θέλεις να κόψεις βλαστούς από το μητρικό φυτό. Η μέθοδος των καταβολάδων επιτρέπει στον νέο βλαστό να αναπτύξει ρίζες ενώ είναι ακόμα συνδεδεμένος με το μητρικό φυτό, λαμβάνοντας από αυτό νερό και θρεπτικά συστατικά, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας. Η καλύτερη εποχή για αυτή τη μέθοδο είναι επίσης η άνοιξη ή οι αρχές του καλοκαιριού.
Η διαδικασία είναι σχετικά απλή. Επίλεξε έναν μακρύ, εύκαμπτο και υγιή βλαστό από το κάτω μέρος του φυτού. Σε ένα σημείο κατά μήκος του βλαστού, περίπου 15-20 εκατοστά από την κορυφή του, κάνε μια μικρή, επιφανειακή τομή ή αφαίρεσε έναν μικρό δακτύλιο από τον φλοιό. Αυτός ο ελαφρύς τραυματισμός θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη ριζών σε εκείνο το σημείο. Μπορείς να εφαρμόσεις και λίγη ορμόνη ριζοβολίας στην πληγή για να επιταχύνεις τη διαδικασία.
Στη συνέχεια, λύγισε προσεκτικά τον βλαστό προς τα κάτω και θάψε το τραυματισμένο τμήμα σε μια μικρή γλάστρα γεμάτη με χώμα, η οποία θα είναι τοποθετημένη δίπλα στο μητρικό φυτό. Μπορείς επίσης να το θάψεις απευθείας στο έδαφος, αν το μητρικό φυτό είναι φυτεμένο στον κήπο. Χρησιμοποίησε ένα συρμάτινο άγκιστρο (σαν φουρκέτα) για να κρατήσεις τον βλαστό σταθερά κάτω από την επιφάνεια του χώματος. Η κορυφή του βλαστού πρέπει να παραμείνει έξω από το χώμα και να είναι στραμμένη προς τα πάνω, δεμένη ενδεχομένως σε ένα μικρό στήριγμα.
Διατήρησε το χώμα στη μικρή γλάστρα σταθερά υγρό, όπως θα έκανες και με ένα ανεξάρτητο φυτό. Μετά από μερικούς μήνες, ο βλαστός θα έχει αναπτύξει το δικό του ριζικό σύστημα. Για να ελέγξεις την πρόοδο, μπορείς να σκάψεις ελαφρά γύρω από το θαμμένο τμήμα. Μόλις βεβαιωθείς ότι έχει σχηματιστεί ένα καλό ριζικό σύστημα, μπορείς να κόψεις τον βλαστό από το μητρικό φυτό. Έχεις πλέον ένα νέο, ανεξάρτητο φυτό μαντεβίλλας, το οποίο μπορείς να μεταφυτεύσεις σε μια μεγαλύτερη γλάστρα ή να το αφήσεις να συνεχίσει να μεγαλώνει εκεί που ριζοβόλησε.
Σκέψεις για τον πολλαπλασιασμό από σπόρους
Ο πολλαπλασιασμός της μαντεβίλλας από σπόρους είναι μια μέθοδος που σπάνια χρησιμοποιείται από τους ερασιτέχνες κηπουρούς, και για καλούς λόγους. Πρώτον, πολλά από τα υβρίδια που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι στείρα ή οι σπόροι τους δεν παράγουν φυτά που να μοιάζουν με το μητρικό. Αυτό σημαίνει ότι το χρώμα, το μέγεθος ή το σχήμα των λουλουδιών του νέου φυτού μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικό και συχνά υποδεέστερο. Επομένως, αν θέλεις να διατηρήσεις τα χαρακτηριστικά ενός συγκεκριμένου φυτού, η αγενής αναπαραγωγή (μοσχεύματα, καταβολάδες) είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος.
Εάν, ωστόσο, καταφέρεις να συλλέξεις σπόρους από τους χαρακτηριστικούς μακριούς λοβούς που σχηματίζονται μετά την ανθοφορία και θέλεις να πειραματιστείς, η διαδικασία απαιτεί υπομονή. Οι σπόροι πρέπει να συλλεχθούν όταν ο λοβός ξεραθεί και αρχίσει να ανοίγει. Η καλύτερη εποχή για τη σπορά είναι η άνοιξη. Μούλιασε τους σπόρους σε χλιαρό νερό για 24 ώρες πριν από τη σπορά για να μαλακώσει το περίβλημά τους και να επιταχυνθεί η βλάστηση. Σπείρε τους σε ένα δίσκο σποράς με ελαφρύ, αποστειρωμένο χώμα, καλύπτοντάς τους ελαφρά.
Για τη βλάστηση, οι σπόροι της μαντεβίλλας χρειάζονται ζεστασιά, υγρασία και φως. Τοποθέτησε τον δίσκο σποράς σε ένα ζεστό μέρος (ιδανικά 24-27 βαθμούς Κελσίου) και κάλυψέ τον με ένα διάφανο καπάκι ή πλαστική μεμβράνη για να διατηρηθεί η υγρασία. Η διαδικασία της βλάστησης μπορεί να είναι αργή και ακανόνιστη, διαρκώντας από μερικές εβδομάδες έως και μήνες. Μόλις τα σπορόφυτα εμφανιστούν και αναπτύξουν δύο ζεύγη αληθινών φύλλων, μπορείς να τα μεταφυτεύσεις προσεκτικά σε ατομικά γλαστράκια.
Να θυμάσαι ότι τα φυτά που προέρχονται από σπόρους θα χρειαστούν πολύ περισσότερο χρόνο για να φτάσουν σε μέγεθος ανθοφορίας σε σύγκριση με τα φυτά από μοσχεύματα. Μπορεί να χρειαστεί να περιμένεις δύο ή και τρία χρόνια μέχρι να δεις τα πρώτα λουλούδια. Ενώ ο πολλαπλασιασμός από σπόρους μπορεί να είναι ένα ενδιαφέρον πείραμα για τον περίεργο κηπουρό, για πιο γρήγορα και εγγυημένα αποτελέσματα, οι μέθοδοι των μοσχευμάτων και των καταβολάδων είναι αναμφίβολα οι προτιμότερες επιλογές για την υπέροχη μαντεβίλλα.
