Share

Het planten en vermeerderen van de Braziliaanse jasmijn

Linden · 02.06.2025.

Het succesvol planten van een Braziliaanse jasmijn legt de fundering voor een gezonde en bloeirijke plant gedurende het hele seizoen. Deze fase vereist aandacht voor detail, van de keuze van de juiste pot en grond tot de correcte planttechniek. Een goede start is essentieel, omdat de plant in de beginperiode haar wortelstelsel moet vestigen, wat cruciaal is voor de opname van water en voedingsstoffen. Door de plant een optimale omgeving te bieden vanaf het allereerste moment, vergroot je de kans op een krachtige groei en een overvloedige bloemenpracht aanzienlijk. Het is een lonend proces dat de basis vormt voor het genieten van deze tropische schoonheid.

De keuze van de plantcontainer is van groot belang. Kies een pot die voldoende ruimte biedt voor de wortels om te groeien, maar niet overdreven groot is. Een pot die ongeveer 5 tot 10 centimeter breder is in diameter dan de kweekpot waarin je de plant hebt gekocht, is meestal een goede start. Zorg er absoluut voor dat de pot voorzien is van drainagegaten aan de onderkant, want de Mandevilla heeft een hekel aan stilstaand water, wat kan leiden tot wortelrot. Materialen zoals terracotta zijn een goede keuze, omdat ze poreus zijn en de potgrond helpen ademen, wat bijdraagt aan een gezond wortelmilieu.

De potgrond moet van hoge kwaliteit zijn, luchtig en goed doorlatend. Gebruik een premium potgrond voor kuipplanten of terrasplanten, die vaak al de juiste structuur heeft. Om de drainage nog verder te verbeteren, kun je de potgrond mengen met materialen zoals perliet, grof zand of hydrokorrels. Een goede vuistregel is om een mengsel te maken van ongeveer tweederde potgrond en eenderde drainerend materiaal. Begin met een laag hydrokorrels of potscherven op de bodem van de pot om te voorkomen dat de drainagegaten verstopt raken.

Bij het daadwerkelijke planten is het belangrijk om voorzichtig te werk te gaan om de wortelkluit niet te beschadigen. Haal de plant voorzichtig uit de kweekpot en inspecteer de wortels. Als de wortels sterk in de rondte zijn gegroeid (een zogenaamde ‘pot-bound’ kluit), maak ze dan voorzichtig een beetje los met je vingers. Plaats de plant in de nieuwe pot op zo’n diepte dat de bovenkant van de kluit gelijk komt met de omliggende potgrond, ongeveer een paar centimeter onder de potrand. Vul de pot aan met de voorbereide potgrond, druk deze lichtjes aan en geef de plant vervolgens ruim water om de grond te laten inklinken en luchtbellen te verwijderen.

Het kiezen van het juiste moment om te planten

Het ideale moment om je Braziliaanse jasmijn te planten of te verpotten is in het voorjaar. Dit is de periode waarin de plant ontwaakt uit haar winterrust en het actieve groeiseizoen begint. Door in het voorjaar te planten, geef je de Mandevilla de hele zomer de tijd om een sterk wortelstelsel te ontwikkelen en zich goed te vestigen in haar nieuwe omgeving. De stijgende temperaturen en het toenemende aantal zonuren stimuleren de groei, waardoor de plant snel zal herstellen van de overgang en nieuwe scheuten en bladeren zal produceren.

Wacht met het planten in de volle grond of het buiten plaatsen van de potten tot de kans op nachtvorst volledig is geweken. In Nederland en België is dit traditioneel na IJsheiligen, rond half mei. Te vroeg buiten planten kan fataal zijn voor deze vorstgevoelige plant. De schok van de koude temperaturen kan de groei belemmeren en de plant permanent beschadigen. Geduld is in dit geval een schone zaak en zal beloond worden met een gezondere en sterkere plant.

Als je een nieuwe Mandevilla koopt in een tuincentrum, is het vaak verstandig om deze direct na aankoop te verpotten. Kweekpotten zijn vaak klein en gevuld met een grondmengsel dat is geoptimaliseerd voor de omstandigheden in de kas, niet voor een langdurig verblijf op je terras. Door de plant over te zetten in een grotere pot met verse, voedzame potgrond, geef je haar direct de ruimte en de middelen die ze nodig heeft om te gedijen. Dit voorkomt dat de plant te snel uitdroogt en zorgt voor een stabielere groei.

Het is mogelijk om de plant later in de zomer te verpotten als dat nodig is, bijvoorbeeld als je merkt dat de plant te snel uitdroogt of de groei stagneert. Probeer dit echter te vermijden tijdens de heetste periode van de zomer, omdat de stress van het verpotten in combinatie met de hitte te veel kan zijn voor de plant. Als het toch moet, doe het dan op een bewolkte dag of aan het einde van de middag om de stress te minimaliseren en geef de plant na het verpotten een paar dagen de tijd om te herstellen op een iets meer beschaduwde plek.

Stapsgewijze instructies voor het planten in een pot

Het planten van een Mandevilla in een pot is een eenvoudig proces dat, indien correct uitgevoerd, de basis legt voor een gezonde plant. Begin met het selecteren van de juiste pot; deze moet zoals eerder vermeld een goede drainage hebben en iets groter zijn dan de huidige pot. Leg een laag potscherven of hydrokorrels op de bodem van de pot. Deze laag van enkele centimeters zorgt ervoor dat overtollig water gemakkelijk kan weglopen en voorkomt dat de potgrond de drainagegaten blokkeert, wat essentieel is om wortelrot te voorkomen.

Bereid vervolgens je potgrondmengsel voor. Meng hoogwaardige potgrond voor kuipplanten met een drainerend materiaal zoals perliet of grof zand in een verhouding van ongeveer 2:1 of 3:1. Vul de pot gedeeltelijk met dit mengsel, zodat er voldoende ruimte overblijft voor de kluit van de plant. Haal de Mandevilla voorzichtig uit haar kweekpot. Knijp zachtjes in de zijkanten van de pot om de kluit los te maken en kantel de pot om de plant eruit te laten glijden, terwijl je de basis van de stengels ondersteunt.

Plaats de kluit in het midden van de nieuwe pot. De bovenkant van de kluit moet zich ongeveer 2-3 centimeter onder de rand van de pot bevinden. Dit zorgt ervoor dat er voldoende ruimte is om water te geven zonder dat het over de rand stroomt. Vul de ruimte rondom de kluit aan met je potgrondmengsel. Druk de grond zachtjes aan met je vingers om luchtbellen te verwijderen en ervoor te zorgen dat de plant stevig staat. Zorg ervoor dat je de stengelbasis niet te diep begraaft.

Nadat de plant is gepot, is het cruciaal om haar grondig water te geven. Geef water totdat het uit de drainagegaten aan de onderkant van de pot loopt. Dit helpt de grond rond de wortels te settelen en zorgt ervoor dat de hele kluit goed vochtig is. Plaats de pas verpotte plant de eerste paar dagen op een plek met helder, indirect licht om haar te laten herstellen van de schok van het verpotten, voordat je haar naar haar definitieve zonnige standplaats verplaatst.

Vermeerdering door middel van stekken

Het vermeerderen van de Braziliaanse jasmijn is een leuke en kosteneffectieve manier om meer planten te krijgen, en de meest succesvolle methode is via stengelstekken. De beste tijd om stekken te nemen is in het late voorjaar of de vroege zomer, wanneer de plant actief groeit en de stengels vol groeikracht zitten. De stekken die in deze periode worden genomen, hebben de hoogste kans om succesvol te wortelen. Kies voor het nemen van stekken een gezonde, volwassen moederplant die vrij is van ziekten en plagen.

Selecteer een gezonde, niet-bloeiende scheut van het huidige seizoen. De ideale stek is een zogenaamde kopstek of een stengelstek van ongeveer 10-15 centimeter lang. Snijd de stek net onder een bladknoop (de plek waar een blad aan de stengel vastzit) af met een scherp, schoon mes of een snoeischaar. Een scherpe snede zorgt voor een schone wond en verhoogt de kans op succesvolle beworteling. Verwijder de onderste bladeren van de stek, zodat er alleen aan de bovenkant nog twee of drie bladeren overblijven.

Om het wortelproces te bevorderen, kun je de onderkant van de stek dippen in stekpoeder, dat wortelstimulerende hormonen bevat. Dit is niet strikt noodzakelijk, maar het kan de kans op succes aanzienlijk vergroten. Vul een kleine pot of een zaaitray met een luchtig en goed doorlatend stekmedium, zoals een mengsel van stekgrond en perliet of grof zand. Maak met een potlood of je vinger een gat in de grond en plaats de stek erin, zorg ervoor dat de bladknopen waar je de bladeren hebt verwijderd onder de grond zitten. Druk de grond zachtjes aan.

Geef de stekken voorzichtig water en dek de pot af met een doorzichtige plastic zak of plaats deze in een kweekkasje om een hoge luchtvochtigheid te creëren. Dit voorkomt dat de stekken uitdrogen voordat ze wortels hebben gevormd. Zet de pot op een warme, lichte plaats, maar vermijd direct zonlicht, wat de stekken kan verbranden. Houd de grond licht vochtig en lucht de zak of het kasje dagelijks om schimmelvorming te voorkomen. Na enkele weken tot maanden zullen de stekken wortels hebben gevormd, wat je kunt merken aan nieuwe bladgroei. Zodra ze goed geworteld zijn, kun je ze verpotten naar individuele potten.

Planten in de volle grond

Hoewel de Mandevilla in Nederland en België meestal als kuipplant wordt gehouden vanwege haar gevoeligheid voor vorst, is het in zeer milde klimaten of voor een enkel seizoen mogelijk om haar in de volle grond te planten. Als je hiervoor kiest, is de voorbereiding van de plantlocatie van het grootste belang. Kies de warmste, zonnigste en meest beschutte plek in je tuin, idealiter tegen een zuidmuur die overdag warmte absorbeert en ’s nachts afgeeft. Dit creëert een microklimaat dat gunstig is voor deze warmteminnende plant.

De bodem moet uitstekend gedraineerd zijn. Mandevilla’s in de volle grond zijn nog gevoeliger voor wortelrot dan in potten, omdat de waterhuishouding moeilijker te controleren is. Als je zware kleigrond hebt, is het absoluut noodzakelijk om deze te verbeteren. Graaf een ruim plantgat, minstens twee keer zo breed en diep als de kluit. Meng de uitgegraven aarde met een ruime hoeveelheid organisch materiaal zoals compost om de structuur te verbeteren, en voeg grof zand of fijn grind toe om de drainage te optimaliseren.

Het plantproces zelf is vergelijkbaar met het planten in een pot. Plaats de plant in het voorbereide plantgat, zorg ervoor dat de bovenkant van de kluit gelijk is met het omliggende grondniveau. Vul het gat aan met het verbeterde grondmengsel en druk de aarde zachtjes aan. Geef na het planten direct overvloedig water om de grond te laten inklinken en de wortels goed contact te laten maken met de nieuwe aarde. Voorzie de plant direct van een klimrek of andere ondersteuning waarlangs ze kan groeien.

Houd er rekening mee dat een Mandevilla in de volle grond in ons klimaat de winter niet zal overleven. Je moet de plant beschouwen als een eenjarige of haar in de herfst, voordat de eerste vorst komt, voorzichtig uitgraven, snoeien en oppotten om haar binnen te laten overwinteren. Dit is een arbeidsintensief proces en kan stressvol zijn voor de plant. Om deze reden geven de meeste tuiniers de voorkeur aan het houden van de Braziliaanse jasmijn in een pot, wat het verplaatsen en overwinteren aanzienlijk vergemakkelijkt.

Misschien vind je dit ook leuk