Het succesvol kweken van een weelderige bacopa begint met de basis: een correcte aanplanting en de kennis om de plant te vermeerderen. Of je nu jonge planten uit een tuincentrum haalt of je eigen planten wilt opkweken uit stekjes, het volgen van de juiste procedures is essentieel voor een gezonde start. Een goede voorbereiding van de plantlocatie, of dit nu in een pot, hanging basket of in de volle grond is, legt het fundament voor een seizoen vol uitbundige bloei. Het plantproces zelf is eenvoudig, maar enkele belangrijke details kunnen het verschil maken tussen een matig presterende plant en een ware blikvanger.
Bij het planten van bacopa is de keuze van de pot en de potgrond van groot belang. Kies een pot met voldoende drainagegaten om te voorkomen dat de wortels in het water blijven staan, wat kan leiden tot wortelrot. De grootte van de pot moet in verhouding staan tot de volwassen grootte van de plant, zodat de wortels voldoende ruimte hebben om te groeien. Een hoogwaardige, goed doorlatende potgrond, verrijkt met organisch materiaal, biedt de ideale start. Het toevoegen van langzaam vrijkomende mestkorrels aan de grond bij het planten geeft de jonge plant een continue stroom van voedingsstoffen tijdens de eerste kritieke groeiweken.
Vermeerdering is een lonende manier om je collectie bacopa uit te breiden of om planten te bewaren voor het volgende seizoen. De meest gebruikelijke en succesvolle methode is door middel van stekken. Dit proces is verrassend eenvoudig en stelt je in staat om identieke klonen van je favoriete plant te maken. Het nemen van stekken is ook een uitstekende manier om planten te verjongen die misschien wat houtachtig of kaal zijn geworden aan de basis. Door te leren hoe je moet stekken, kun je elk jaar genieten van nieuwe, vitale planten zonder extra kosten.
Naast het stekken kan bacopa ook uit zaad worden opgekweekt, hoewel dit een minder gebruikelijke methode is voor de hobbytuinier. Het opkweken uit zaad vereist meer geduld en specifieke omstandigheden, zoals de juiste temperatuur en licht, om succesvol te ontkiemen. De resulterende planten kunnen ook variëren in eigenschappen als ze afkomstig zijn van een hybride variëteit. Desondanks kan het een interessant experiment zijn voor de avontuurlijke tuinier. In dit artikel richten we ons op de meest praktische en effectieve methoden voor het planten en vermeerderen van deze prachtige zomerbloeier.
De juiste timing en voorbereiding
De timing van het planten van bacopa is cruciaal voor een goede start. Wacht met het buiten planten tot alle gevaar voor nachtvorst geweken is, meestal na de IJsheiligen half mei. Bacopa is gevoelig voor kou en vorst kan de jonge planten ernstig beschadigen of zelfs doden. Als je de planten al vroeg in het seizoen koopt, houd ze dan binnen op een lichte, koele plek of in een kas totdat de buitentemperaturen stabiel en warm genoeg zijn. Een goede planning voorkomt teleurstelling en zorgt ervoor dat de plant direct goed kan gaan groeien.
Voordat je gaat planten, is een goede voorbereiding van de grond of het substraat essentieel. Als je in de volle grond plant, kies dan een plek met goed doorlatende, humusrijke grond. Werk wat compost of goed verteerde mest door de bovenste laag van de grond om de structuur en vruchtbaarheid te verbeteren. Voor het planten in potten en bakken, kies je zoals eerder genoemd een kwalitatieve potgrond. Zorg ervoor dat de pot schoon is en vul deze tot een paar centimeter onder de rand, zodat er ruimte is voor water geven.
Het voorbereiden van de jonge bacopa-plant zelf is ook een belangrijke stap. Geef de plant in haar kwekerspotje een uur voor het verpotten goed water. Dit zorgt ervoor dat de kluit gehydrateerd is en gemakkelijker uit de pot komt. Haal de plant voorzichtig uit het potje en inspecteer de wortels. Als de wortels dicht en compact in een cirkel rond de kluit groeien (dit wordt ‘rootbound’ genoemd), maak ze dan voorzichtig met je vingers een beetje los. Dit stimuleert de wortels om naar buiten te groeien in de nieuwe grond, in plaats van in dezelfde cirkel te blijven groeien.
Zorg er bij het plannen van je beplanting voor dat bacopa voldoende ruimte krijgt. Hoewel de planten bij aankoop klein kunnen zijn, ontwikkelen ze zich snel tot brede, hangende tapijten. Houd een plantafstand van ongeveer 20 tot 30 centimeter aan, zowel in de volle grond als in grote bakken. Dit geeft elke plant genoeg ruimte om zich volledig te ontwikkelen zonder te hoeven concurreren om licht, water en voedingsstoffen. Een goede luchtcirculatie tussen de planten helpt ook om schimmelziekten te voorkomen.
Stapsgewijze plantinstructies
Het planten van bacopa is een eenvoudig proces dat in een paar stappen kan worden voltooid. Begin met het graven van een plantgat dat iets breder en even diep is als de kluit van de plant. Als je in een pot plant, maak dan een kuiltje in de voorbereide potgrond. De grootte van het gat moet de wortels in staat stellen om zich comfortabel te verspreiden zonder dat ze worden samengedrukt. Dit geeft de plant de beste kans om snel te wortelen en zich te vestigen in haar nieuwe omgeving.
Plaats de voorbereide plant voorzichtig in het plantgat. Zorg ervoor dat de bovenkant van de kluit gelijk is met het omliggende grondniveau. Het is belangrijk om de plant niet te diep te planten, omdat dit de stengelbasis kan doen rotten. Vul het gat vervolgens aan met aarde of potgrond en druk de grond rondom de kluit zachtjes aan. Dit zorgt voor goed contact tussen de wortels en de nieuwe grond en elimineert grote luchtbellen die de wortels kunnen uitdrogen.
Nadat de plant in de grond staat, is het essentieel om direct en grondig water te geven. Dit helpt niet alleen om de plant te hydrateren na de stress van het verplanten, maar het helpt ook om de grond rond de wortels te laten bezinken. Geef voldoende water totdat het uit de drainagegaten van de pot stroomt of totdat de grond in de tuin goed verzadigd is. De eerste watergift is cruciaal voor het leggen van een goede basis voor de verdere groei.
Houd de nieuw geplante bacopa de eerste paar weken goed in de gaten. De plant zal in deze periode bezig zijn met het ontwikkelen van een nieuw wortelstelsel en is extra kwetsbaar voor uitdroging. Zorg ervoor dat de grond constant vochtig blijft, maar niet drassig. Bescherm de plant indien nodig tegen felle zon of harde wind totdat ze volledig is aangeslagen. Zodra je nieuwe groei ziet verschijnen, is dat een teken dat de plant zich thuis voelt op haar nieuwe plek.
Vermeerdering door stekken
Vermeerdering door stekken is de meest populaire en betrouwbare methode om bacopa te vermeerderen. Het beste moment om stekken te nemen is in de late lente of de vroege zomer, wanneer de plant actief groeit en vol levenskracht zit. Je kunt echter ook in de late zomer of vroege herfst stekken nemen om planten te overwinteren voor het volgende seizoen. Kies voor het stekken gezonde, sterke stengels die nog geen bloemknoppen hebben gevormd. Stengels zonder bloemen zullen hun energie richten op het vormen van wortels in plaats van op bloeien.
Gebruik een schoon, scherp mes of een snoeischaar om de stekken te nemen. Knip een stuk stengel van ongeveer 8 tot 10 centimeter lang, net onder een bladknoop (de plek waar een blad aan de stengel vastzit). Verwijder de bladeren van de onderste helft van de stek. Dit is belangrijk omdat de delen van de stengel waar de bladeren zaten, de plekken zijn waar de nieuwe wortels zullen verschijnen. Het verwijderen van de onderste bladeren voorkomt ook dat ze gaan rotten wanneer de stek in de grond of het water wordt geplaatst.
Hoewel het niet strikt noodzakelijk is, kan het gebruik van stekpoeder de kans op succes vergroten en het wortelproces versnellen. Doop de onderste, kale centimeter van de stek in het stekpoeder en tik het overtollige poeder eraf. Steek de stek vervolgens ongeveer 2 tot 3 centimeter diep in een potje gevuld met een lichte, vochtige stekgrond. Je kunt meerdere stekken in één pot plaatsen, zolang ze elkaar niet raken. Druk de grond rond de stek zachtjes aan.
Plaats de pot met stekken op een warme, lichte plek, maar vermijd direct zonlicht, wat de tere stekken kan verbranden. Om een hoge luchtvochtigheid te creëren, wat essentieel is voor de beworteling, kun je een doorzichtige plastic zak losjes over de pot plaatsen. Zorg ervoor dat de zak de stekken niet raakt. Houd de grond licht vochtig en lucht de zak dagelijks om schimmelvorming te voorkomen. Na enkele weken zullen de stekken wortels hebben gevormd. Je kunt dit testen door heel voorzichtig aan een stek te trekken; als je weerstand voelt, is de beworteling geslaagd.
De zorg voor jonge stekken
Zodra de stekken succesvol geworteld zijn, is de volgende fase van zorg cruciaal om ze te laten uitgroeien tot sterke, volwassen planten. Wanneer je merkt dat er nieuwe bladgroei verschijnt, is dit een duidelijk teken dat het wortelstelsel zich goed ontwikkelt. Op dit punt kun je de plastic zak verwijderen, maar doe dit geleidelijk over een paar dagen om de jonge plantjes te laten wennen aan de lagere luchtvochtigheid. Dit proces van afharden voorkomt een schok en helpt de planten om zich aan te passen aan hun nieuwe omgeving.
Nadat de stekken goed zijn aangeslagen en een paar nieuwe blaadjes hebben gevormd, is het tijd om ze te ’toppen’. Dit betekent dat je het bovenste groeipuntje van de stek afknijpt. Deze eenvoudige handeling stimuleert de plant om zich te vertakken en zijscheuten te ontwikkelen. Het resultaat is een veel vollere, bossigere en uiteindelijk meer bloemrijke plant. Zonder te toppen, zou de stek de neiging hebben om als één lange stengel door te groeien.
De jonge planten hebben in dit stadium nog steeds een lichte en warme standplaats nodig. Zodra ze een robuust wortelstelsel hebben ontwikkeld en actief groeien, kun je beginnen met een zeer milde bemesting. Gebruik een vloeibare meststof voor kamerplanten of bloeiende planten, maar verdun deze tot de helft van de aanbevolen sterkte. Te veel mest kan de tere, jonge wortels beschadigen. Begin met bemesten om de paar weken en verhoog de frequentie en sterkte naarmate de plant groter wordt.
Wanneer de stekken groot genoeg zijn en de pot volledig hebben doorworteld, kunnen ze worden verpot naar hun uiteindelijke pot, hanging basket of plek in de tuin. Kies een pot die een maatje groter is dan de stekpot. Behandel de jonge planten met zorg tijdens het verpotten om het nieuwe wortelstelsel niet te beschadigen. Volg dezelfde plantinstructies als voor planten uit een tuincentrum en zorg voor een goede nazorg totdat de planten volledig zijn gevestigd.
Vermeerdering door zaaien
Hoewel minder gebruikelijk, kan bacopa ook uit zaad worden vermeerderd. Dit proces begint idealiter in het late winter of vroege voorjaar, ongeveer 8 tot 10 weken voor de laatste verwachte vorstdatum. Dit geeft de zaailingen voldoende tijd om uit te groeien tot stevige planten voordat ze naar buiten kunnen. Gebruik een zaaitray of kleine potjes gevuld met een fijne, vochtige zaai- en stekgrond. Een goede kwaliteit grond is belangrijk voor een succesvolle ontkieming.
De zaden van bacopa zijn extreem fijn, bijna als stof. Wees dus voorzichtig bij het openen van het zaadpakketje. Strooi de zaden zo gelijkmatig mogelijk over het oppervlak van de vochtige grond. Het is belangrijk om de zaden niet met aarde te bedekken, omdat bacopa een lichtkiemer is. Dit betekent dat de zaden licht nodig hebben om te kunnen ontkiemen. Druk de zaden na het zaaien heel lichtjes aan om goed contact met de grond te verzekeren.
Na het zaaien is het cruciaal om de grond constant vochtig te houden. Gebruik een plantenspuit om het oppervlak te benevelen, omdat een harde waterstraal de kleine zaadjes kan wegspoelen. Dek de zaaitray af met een doorzichtige plastic deksel of huishoudfolie om een hoge luchtvochtigheid te handhaven. Plaats de tray op een warme plek met een temperatuur van ongeveer 21-24 graden Celsius. De ontkieming kan 1 tot 3 weken duren, dus geduld is vereist.
Zodra de zaailingen verschijnen en hun eerste echte blaadjes (het tweede paar blaadjes) hebben ontwikkeld, kun je de afdekking verwijderen. Zorg ervoor dat de jonge plantjes voldoende licht krijgen, bijvoorbeeld op een vensterbank op het zuiden of onder groeilampen. Wanneer de zaailingen groot genoeg zijn om te hanteren, kunnen ze voorzichtig worden verspeend naar individuele potjes. Ga vanaf hier verder met de zorg zoals beschreven voor jonge stekken, inclusief het toppen om een bossige groei te bevorderen.
📷: Deavmi, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons