Η σωστή θρέψη είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας, της ζωτικότητας και του εντυπωσιακού χρώματος του φυλλώματος του ιαπωνικού σφενδάμου. Ωστόσο, σε αντίθεση με πολλά άλλα φυτά του κήπου, οι ιαπωνικοί σφένδαμοι είναι ευαίσθητοι στην υπερβολική λίπανση, η οποία μπορεί να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη. Η προσέγγιση στη λίπανση πρέπει να είναι συντηρητική και στοχευμένη, εστιάζοντας στην παροχή των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων χωρίς να επιβαρύνεται το φυτό. Η κατανόηση των ειδικών αναγκών του και της κατάλληλης χρονικής στιγμής για την εφαρμογή λιπάσματος είναι το κλειδί για ένα υγιές και όμορφο δέντρο.
Γενικά, ένας υγιής ιαπωνικός σφένδαμος που είναι φυτεμένος σε έδαφος πλούσιο σε οργανική ουσία μπορεί να μην χρειάζεται τακτική λίπανση. Εάν το δέντρο σου παρουσιάζει καλή ετήσια ανάπτυξη, έχει φύλλα με ζωηρό χρώμα και φαίνεται γενικά υγιές, πιθανότατα λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά από το έδαφος. Η υπερβολική λίπανση, ειδικά με λιπάσματα υψηλής περιεκτικότητας σε άζωτο, μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική, αδύναμη ανάπτυξη, καθιστώντας το φυτό πιο ευάλωτο σε παράσιτα και ασθένειες, καθώς και σε ζημιές από τον παγετό.
Η ανάγκη για λίπανση προκύπτει όταν το φυτό δείχνει σημάδια έλλειψης θρεπτικών στοιχείων. Τέτοια σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν το κιτρίνισμα των φύλλων (χλώρωση), μικρότερο από το κανονικό μέγεθος φύλλων, αδύναμη ή καθυστερημένη ετήσια ανάπτυξη και γενικά μια θαμπή, ανθυγιεινή εμφάνιση. Πριν αποφασίσεις να λιπάνεις, είναι καλή ιδέα να κάνεις μια ανάλυση εδάφους για να προσδιορίσεις με ακρίβεια ποιες θρεπτικές ουσίες λείπουν.
Τα φυτά που καλλιεργούνται σε γλάστρες έχουν διαφορετικές ανάγκες από αυτά που βρίσκονται στο έδαφος. Το υπόστρωμα στη γλάστρα έχει περιορισμένο όγκο και τα θρεπτικά συστατικά ξεπλένονται πιο γρήγορα με το πότισμα. Για το λόγο αυτό, οι ιαπωνικοί σφένδαμοι σε γλάστρες χρειάζονται συνήθως μια πιο τακτική, αν και ήπια, λίπανση κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου για να αναπληρώσουν τα θρεπτικά στοιχεία που χάνονται.
Επιλογή του κατάλληλου λιπάσματος
Κατά την επιλογή λιπάσματος για τον ιαπωνικό σφένδαμο, προτίμησε ένα προϊόν που είναι ειδικά σχεδιασμένο για οξύφιλα φυτά ή ένα ισορροπημένο λίπασμα βραδείας αποδέσμευσης. Τα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης είναι ιδανικά γιατί παρέχουν μια σταθερή και παρατεταμένη ροή θρεπτικών συστατικών, μειώνοντας τον κίνδυνο “καψίματος” των ριζών από την υπερβολική συγκέντρωση αλάτων. Αναζήτησε λιπάσματα με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε άζωτο (Ν) και υψηλότερη σε φώσφορο (P) και κάλιο (Κ), όπως για παράδειγμα μια σύνθεση 5-10-10.
Το άζωτο προωθεί την ανάπτυξη του φυλλώματος, αλλά η υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει τα προβλήματα που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Ο φώσφορος είναι σημαντικός για την ανάπτυξη υγιών ριζών και την ανθοφορία, ενώ το κάλιο συμβάλλει στη συνολική ανθεκτικότητα του φυτού, συμπεριλαμβανομένης της αντοχής του στην ξηρασία, τις ασθένειες και το κρύο. Ένα λίπασμα με ισορροπημένη αναλογία αυτών των στοιχείων θα υποστηρίξει τη συνολική υγεία του δέντρου χωρίς να προωθεί την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη.
Τα οργανικά λιπάσματα, όπως το κομπόστ, η καλά χωνεμένη κοπριά ή το γαλάκτωμα ψαριών, είναι εξαιρετικές επιλογές για τους ιαπωνικούς σφενδάμους. Αυτά τα υλικά όχι μόνο παρέχουν θρεπτικά συστατικά με αργό ρυθμό, αλλά βελτιώνουν και τη δομή του εδάφους, αυξάνουν τη μικροβιακή δραστηριότητα και βελτιώνουν την ικανότητα του εδάφους να συγκρατεί νερό. Η ενσωμάτωση οργανικής ύλης στο έδαφος κατά τη φύτευση και η ετήσια προσθήκη ενός στρώματος κομπόστ ως εδαφοκάλυψη μπορεί να μειώσει σημαντικά ή και να εξαλείψει την ανάγκη για χημικά λιπάσματα.
Απόφυγε τη χρήση γενικών λιπασμάτων γκαζόν κοντά στον ιαπωνικό σφένδαμο. Αυτά τα λιπάσματα έχουν συνήθως πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε άζωτο, το οποίο απελευθερώνεται γρήγορα και μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στο ευαίσθητο ριζικό σύστημα του δέντρου. Εάν πρέπει να λιπάνεις το γκαζόν γύρω από το δέντρο, κάνε το με προσοχή, αποφεύγοντας την περιοχή κάτω από το φύλλωμά του.
Η καλύτερη εποχή για λίπανση
Η χρονική στιγμή της λίπανσης είναι εξίσου σημαντική με την επιλογή του σωστού προϊόντος. Η ιδανική περίοδος για να λιπάνεις τον ιαπωνικό σφένδαμο είναι η αρχή της άνοιξης, λίγο πριν ή ακριβώς καθώς αρχίζουν να φουσκώνουν τα νέα μπουμπούκια. Αυτό παρέχει στο δέντρο τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να υποστηρίξει την έντονη ανάπτυξη της άνοιξης. Μια εφάπαξ εφαρμογή ενός λιπάσματος βραδείας αποδέσμευσης την άνοιξη είναι συνήθως επαρκής για ολόκληρο το έτος.
Απόφυγε τη λίπανση στα τέλη του καλοκαιριού ή το φθινόπωρο. Η λίπανση αυτή την περίοδο μπορεί να διεγείρει νέα ανάπτυξη, η οποία δεν θα έχει αρκετό χρόνο για να σκληραγωγηθεί και να ωριμάσει πριν από την έλευση του χειμερινού παγετού. Αυτή η νέα, τρυφερή βλάστηση είναι εξαιρετικά ευάλωτη στις χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να υποστεί σοβαρές ζημιές, επηρεάζοντας τη συνολική υγεία του δέντρου.
Για τα φυτά σε γλάστρες, μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα υγρό, ισορροπημένο λίπασμα, αραιωμένο στη μισή από τη συνιστώμενη δόση. Εφάρμοσε το υγρό λίπασμα κάθε 2-4 εβδομάδες κατά τη διάρκεια της περιόδου ενεργούς ανάπτυξης, δηλαδή από την άνοιξη έως τα μέσα του καλοκαιριού. Σταμάτησε εντελώς τη λίπανση από τα τέλη Ιουλίου ή τις αρχές Αυγούστου για να επιτρέψεις στο φυτό να προετοιμαστεί για τον χειμώνα.
Ποτέ μην λιπαίνεις ένα δέντρο που είναι στρεσαρισμένο από την ξηρασία. Εάν το έδαφος είναι στεγνό, πότισε καλά το δέντρο μία ή δύο ημέρες πριν από την εφαρμογή του λιπάσματος. Η εφαρμογή λιπάσματος σε ξηρό έδαφος μπορεί να προκαλέσει σοβαρό “κάψιμο” στις ρίζες. Το έδαφος πρέπει να είναι υγρό για να διασφαλιστεί η σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και να αποφευχθεί η ζημιά στο ριζικό σύστημα.
Τεχνικές εφαρμογής
Όταν χρησιμοποιείς κοκκώδες λίπασμα βραδείας αποδέσμευσης, ακολούθησε πάντα τις οδηγίες της συσκευασίας για τη σωστή δοσολογία. Διασκόρπισε το λίπασμα ομοιόμορφα στην επιφάνεια του εδάφους, ξεκινώντας από απόσταση περίπου 15-20 εκατοστών από τον κορμό και φτάνοντας μέχρι την άκρη του φυλλώματος (drip line) και λίγο παραπέρα. Οι περισσότερες απορροφητικές ρίζες του δέντρου βρίσκονται σε αυτή την περιοχή.
Μετά τη διασπορά του λιπάσματος, ενσωμάτωσέ το ελαφρά στο επιφανειακό στρώμα του εδάφους με μια τσουγκράνα. Αυτό βοηθά στην επαφή του λιπάσματος με το χώμα και επιταχύνει τη διάλυσή του. Αμέσως μετά, πότισε την περιοχή καλά. Το πότισμα είναι απαραίτητο για να ενεργοποιηθεί το λίπασμα και να αρχίσει να μεταφέρει τα θρεπτικά συστατικά προς τις ρίζες.
Εάν επιλέξεις να χρησιμοποιήσεις κομπόστ ή άλλη οργανική ύλη, εφάρμοσε ένα στρώμα πάχους 2-5 εκατοστών στην επιφάνεια του εδάφους γύρω από τη βάση του δέντρου, και πάλι φροντίζοντας να μην ακουμπά απευθείας στον κορμό. Το κομπόστ μπορεί να εφαρμοστεί μία φορά το χρόνο, κατά προτίμηση την άνοιξη. Καθώς αποσυντίθεται, θα απελευθερώνει αργά τα θρεπτικά του συστατικά στο έδαφος και θα βελτιώνει τη δομή του.
Για τα υγρά λιπάσματα που χρησιμοποιούνται σε φυτά γλάστρας, αραίωσε το προϊόν σύμφωνα με τις οδηγίες και εφάρμοσέ το σε υγρό χώμα. Μην το εφαρμόζεις ποτέ σε στεγνό υπόστρωμα, καθώς αυτό μπορεί να βλάψει τις ρίζες. Η εφαρμογή του υγρού λιπάσματος κατά το πότισμα είναι ένας εύκολος τρόπος για να συνδυάσεις τις δύο εργασίες και να εξασφαλίσεις ομοιόμορφη κατανομή.
