Η αβησσυνιακή γλαδιόλα, επιστημονικά Gladiolus murielae, είναι ένα πραγματικά ξεχωριστό και κομψό φυτό, ιθαγενές των ορεινών περιοχών της Νοτιοανατολικής Αφρικής, ιδιαίτερα της Αιθιοπίας (πρώην Αβησσυνίας), από όπου προέρχεται και το κοινό της όνομα. Η εμφάνισή της είναι εξαιρετικά ελκυστική· σε μακριούς, λεπτούς μίσχους φέρει χιονόλευκα άνθη που γέρνουν με χάρη, το κέντρο των οποίων κοσμείται από μια σκούρα κόκκινη, αστεροειδή κηλίδα, δημιουργώντας μια δραματική αντίθεση με την καθαρότητα των πετάλων. Αυτά τα άνθη γοητεύουν όχι μόνο με την εμφάνισή τους, αλλά και με το ευχάριστο, γλυκό άρωμά τους, που σαγηνεύει τους λάτρεις των κήπων ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες. Το φυτό αποκαλύπτει την πλήρη του λαμπρότητα στα τέλη του καλοκαιριού και στις αρχές του φθινοπώρου, όταν πολλά άλλα λουλούδια του κήπου έχουν ήδη απανθίσει, καθιστώντας το μια πολύτιμη χρωματική πινελιά στον κήπο του τέλους της εποχής. Τα φύλλα είναι μακριά, στενά και μοιάζουν με γρασίδι, ανοιχτού πράσινου χρώματος, συμβάλλοντας επίσης στην αέρινη, κομψή εμφάνιση του φυτού. Το ύψος φτάνει συνήθως τα 60-90 εκατοστά, καθιστώντας το εξαιρετικό και ως κομμένο λουλούδι, διατηρώντας τη φρεσκάδα και τη διακοσμητική του αξία σε ανθοδέσμες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, αν και ανήκει στην οικογένεια των γλαδιολών, παρουσιάζει ορισμένες διαφορές στην εμφάνιση και τις απαιτήσεις σε σύγκριση με τις πιο γνωστές, μεγαλόανθες υβριδικές γλαδιόλες, αντιπροσωπεύοντας ένα είδος πιο εκλεπτυσμένης, φυσικής γοητείας. Από βοτανικής άποψης, πρόκειται για ένα πολυετές, βολβώδες φυτό, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε χρόνο αναβλαστάνει από το υπόγειο αποθηκευτικό του όργανο, τον βολβό, εφόσον εξασφαλίζονται οι κατάλληλες συνθήκες.
Εισαγωγή και βοτανικά χαρακτηριστικά της αβησσυνιακής γλαδιόλας
Η αβησσυνιακή γλαδιόλα, γνωστή και ως αρωματική γλαδιόλα ή αcidantera, είναι ένα πολυετές, βολβώδες φυτό της οικογένειας των Ιριδοειδών (Iridaceae), του οποίου ο φυσικός οικότοπος είναι η Ανατολική Αφρική, κυρίως οι υψηλότερες, χορτώδεις περιοχές της Αιθιοπίας και του Μαλάουι. Αυτή η προέλευση καθορίζει επίσης ορισμένες από τις ανάγκες της, όπως η προτίμηση για καλά στραγγιζόμενο έδαφος και ηλιόλουστη θέση. Βοτανικά ταξινομείται στο γένος Gladiolus, αν και παλαιότερα ήταν γνωστή και ως ξεχωριστό γένος Acidanthera, από όπου προέρχεται ένα από τα κοινά της ονόματα. Οι βολβοί του φυτού είναι σχετικά μικροί, σφαιρικοί, με ινώδες περίβλημα, από τους οποίους την άνοιξη αναπτύσσονται μακριά, στενά, ξιφοειδή, ζωηρά πράσινα φύλλα, τα οποία αποτελούν τη βάση της φυλλωσιάς του φυτού.
Η ανθοφορία συμβαίνει συνήθως στο δεύτερο μισό του καλοκαιριού, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, όταν άλλα φυτά του κήπου αρχίζουν να παρακμάζουν, προσφέροντας έτσι ένα αναζωογονητικό θέαμα στον κήπο. Τα άνθη είναι διατεταγμένα σε χαλαρές βοτρυώδεις ταξιανθίες σε έναν μακρύ, λεπτό ανθοφόρο βλαστό που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 60-100 εκ., και σε έναν βλαστό μπορούν συνήθως να αναπτυχθούν 5-10 άνθη. Τα ίδια τα άνθη είναι χωνοειδή, αποτελούνται από έξι χιονόλευκα, κομψά κυρτά πέταλα, στο κέντρο των οποίων υπάρχει μια ευδιάκριτη, καστανοκόκκινη ή σκούρα κόκκινη, αστεροειδής κηλίδα, που προσδίδει στο άνθος έναν μοναδικό χαρακτήρα. Αυτός ο χρωματικός συνδυασμός και το λεπτό, γλυκό άρωμα των ανθέων, που θυμίζει γιασεμί, καθιστούν αυτό το φυτό πραγματικά ξεχωριστό και ελκυστικό, με το άρωμα να είναι ιδιαίτερα έντονο τις βραδινές ώρες.
Στα μορφολογικά χαρακτηριστικά της αβησσυνιακής γλαδιόλας περιλαμβάνεται επίσης ένας σχετικά λεπτός, αλλά ισχυρός ανθοφόρος βλαστός, ο οποίος, αν και λεπτός, συνήθως υποστηρίζει καλά τα άνθη· σε ανεμώδεις θέσεις, ωστόσο, μπορεί να είναι χρήσιμο να του παρασχεθεί στήριξη. Τα φύλλα είναι τυπικά σαν γρασίδι, στενά και μακριά, με κατεύθυνση κάθετα προς τα πάνω, έτσι ώστε η όψη του φυτού να είναι αέρινη και κομψή. Ο βολβός ανανεώνεται κάθε χρόνο· πάνω από τον μητρικό βολβό αναπτύσσεται ένας νέος, μεγαλύτερος βολβός, ενώ το κάτω, εξαντλημένο τμήμα πεθαίνει, και στη βάση του νέου βολβού μπορούν επίσης να σχηματιστούν μικροί πλευρικοί βολβίσκοι, οι οποίοι μπορούν να χρησιμεύσουν ως βάση για τον πολλαπλασιασμό.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, αν και το φυτό είναι πολυετές, οι βολβοί του στο κλίμα μας είναι ευαίσθητοι στον παγετό και επομένως πρέπει να εξασφαλιστεί η διαχείμασή τους, παρόμοια με άλλα είδη γλαδιολών που δεν είναι ανθεκτικά στον χειμώνα. Αυτό σημαίνει ότι το φθινόπωρο, πριν από τους πρώτους παγετούς, οι βολβοί πρέπει να αφαιρεθούν από το έδαφος και να αποθηκευτούν σε έναν προστατευμένο από τον παγετό, αεριζόμενο χώρο μέχρι την επόμενη ανοιξιάτικη φύτευση. Με τη σωστή φροντίδα και διαχείμαση, μπορεί κανείς χρόνο με τον χρόνο να απολαμβάνει την ανθοφορία αυτού του φυτού εξαιρετικής ομορφιάς και αρώματος, το οποίο μπορεί να είναι ένα πραγματικό κόσμημα σε κάθε παρτέρι ή ακόμα και σε φυτεύσεις σε γλάστρες.
Επιλογή της ιδανικής θέσης φύτευσης και προετοιμασία του εδάφους
Ένα από τα βασικά στοιχεία για την επιτυχή καλλιέργεια της αβησσυνιακής γλαδιόλας είναι η προσεκτική επιλογή της κατάλληλης θέσης φύτευσης. Αυτό το φυτό είναι έντονα ηλιόφιλο, γι’ αυτό πρέπει να βρεθεί γι’ αυτό ένα σημείο στον κήπο όπου θα δέχεται τουλάχιστον έξι έως οκτώ ώρες άμεσου ηλιακού φωτός καθημερινά. Οι σκιερές ή ημισκιερές θέσεις εμποδίζουν την ανθοφορία, οι βλαστοί μπορεί να επιμηκυνθούν και ο αριθμός των ανθέων μπορεί να είναι μικρότερος, ακόμη και η ένταση του αρώματος μπορεί να μειωθεί. Τα παρτέρια που βλέπουν νότια ή νοτιοδυτικά μπορεί να είναι ιδανικά, όπου το φυτό δέχεται άφθονη ηλιακή θερμότητα και φως, κάτι που είναι απαραίτητο για τη σωστή ανάπτυξη των βολβών και την πλούσια παραγωγή ανθέων.
Η ποιότητα του εδάφους είναι επίσης ένας καθοριστικός παράγοντας για την αβησσυνιακή γλαδιόλα. Το βέλτιστο είναι ένα καλά στραγγιζόμενο έδαφος με χαλαρή δομή και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Το στάσιμο νερό είναι εξαιρετικά επιβλαβές για τους βολβούς και μπορεί εύκολα να προκαλέσει σήψη, γι’ αυτό πρέπει να αποφεύγονται τα χαμηλά, αργιλώδη, συμπιεσμένα εδάφη. Εάν το έδαφος του κήπου είναι βαρύτερο, η δομή του πρέπει οπωσδήποτε να βελτιωθεί με την προσθήκη άμμου, ψιλού χαλικιού ή ώριμου κομπόστ, για να εξασφαλιστεί η γρήγορη αποστράγγιση του πλεονάζοντος νερού. Όσον αφορά το pH του εδάφους, το ουδέτερο ή ελαφρώς όξινο (pH 6,0-7,0) είναι το πιο ευνοϊκό.
Κατά την προετοιμασία του εδάφους πριν από τη φύτευση, συνιστάται να χαλαρώσετε την επιλεγμένη περιοχή σε βάθος τουλάχιστον 25-30 εκ., ώστε οι ρίζες να μπορούν να απλωθούν εύκολα και οι βολβοί να αναπτυχθούν σωστά. Αυτή είναι επίσης μια ευκαιρία για τη βελτίωση της περιεκτικότητας του εδάφους σε θρεπτικά συστατικά. Ενσωματώστε ώριμη κοπριά ή κομπόστ στο έδαφος, τα οποία μακροπρόθεσμα παρέχουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και βελτιώνουν τη δομή του εδάφους και την ικανότητα συγκράτησης νερού χωρίς να προκαλούν υδατοκορεσμό. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση φρέσκιας κοπριάς, καθώς μπορεί να βλάψει τους βολβούς.
Η προστασία από τον άνεμο μπορεί επίσης να είναι μια σημαντική πτυχή, ειδικά εάν καλλιεργείτε ψηλότερα δείγματα. Αν και οι βλαστοί της αβησσυνιακής γλαδιόλας είναι σχετικά ισχυροί, μια ισχυρότερη ριπή ανέμου μπορεί να τους βλάψει και τα άνθη μπορεί να σπάσουν. Μια πιο προστατευμένη, αλλά ηλιόλουστη γωνιά μπορεί να είναι μια ιδανική επιλογή ή, εάν χρειαστεί, πρέπει να παρασχεθεί διακριτική στήριξη στα φυτά. Η σωστή θέση και η προσεκτική προετοιμασία του εδάφους θέτουν τις βάσεις για την υγιή ανάπτυξη του φυτού και την πλούσια ανθοφορία, γι’ αυτό σε αυτά τα βήματα πρέπει οπωσδήποτε να δοθεί η δέουσα προσοχή.
Διαδικασία φύτευσης και επιλογή της εποχής φύτευσης
Η καταλληλότερη εποχή για τη φύτευση των βολβών της αβησσυνιακής γλαδιόλας είναι η άνοιξη, όταν ο κίνδυνος όψιμων παγετών έχει παρέλθει και η θερμοκρασία του εδάφους έχει σταθερά αυξηθεί πάνω από τους 10-12 °C. Στην Ελλάδα, αυτό αντιστοιχεί συνήθως στην περίοδο από τα τέλη Απριλίου έως τα μέσα Μαΐου, αλλά συνιστάται η παρακολούθηση των τρεχουσών μετεωρολογικών προβλέψεων. Η πολύ πρώιμη φύτευση μπορεί να προκαλέσει ζημιές από παγετό στα αναπτυσσόμενα φυτά, ενώ η πολύ όψιμη φύτευση μπορεί να καθυστερήσει την ανθοφορία ή ακόμη και να την εμποδίσει εντελώς την τρέχουσα εποχή. Επιλέγοντας τη βέλτιστη χρονική στιγμή, εξασφαλίζεται ότι το φυτό έχει αρκετό χρόνο για να αναπτύξει το ριζικό σύστημα και τη φυλλωσιά πριν από την ανθοφορία στα τέλη του καλοκαιριού.
Το βάθος φύτευσης είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερή ανάπτυξη και την κατάλληλη ανθοφορία. Ως γενικός κανόνας, οι βολβοί πρέπει να φυτεύονται σε βάθος ίσο με δύο έως τρεις φορές το μέγεθός τους, πράγμα που συνήθως σημαίνει βάθος 8-12 εκ. Σε ελαφρύτερα, αμμώδη εδάφη, μπορεί κανείς να φυτέψει λίγο βαθύτερα, ενώ σε βαρύτερα εδάφη φυτεύει πιο επιφανειακά. Όσον αφορά την απόσταση φύτευσης, πρέπει να αφήνεται τουλάχιστον 10-15 εκ. χώρος μεταξύ των μεμονωμένων βολβών, ώστε τα ενήλικα φυτά να έχουν αρκετό χώρο για να αναπτυχθούν και ο αέρας να μπορεί να κυκλοφορεί σωστά μεταξύ τους, προλαμβάνοντας έτσι πιθανές μυκητολογικές ασθένειες.
Κατά τη φύτευση, οι βολβοί πρέπει να τοποθετούνται στην προετοιμασμένη τρύπα φύτευσης με την κορυφή προς τα πάνω. Αφού τοποθετηθούν, πρέπει να καλυφθούν προσεκτικά με χώμα και στη συνέχεια το χώμα γύρω τους πρέπει να πιεστεί ελαφρώς για να εξασφαλιστεί καλή επαφή με το έδαφος. Μετά τη φύτευση, η περιοχή πρέπει να ποτιστεί άφθονα για να προωθηθεί η ριζοβολία. Εάν φυτέψει κανείς την αβησσυνιακή γλαδιόλα σε μεγαλύτερες ομάδες, επιτυγχάνεται ένα πολύ πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα από ό,τι εάν φυτευτούν μεμονωμένα στον κήπο· μια ομάδα 5-7 βολβών σχηματίζει ήδη μια όμορφη κηλίδα.
Είναι επίσης δυνατό να επισπευσθεί η βλάστηση των βολβών εάν επιθυμείται πρωιμότερη ανθοφορία. Για το σκοπό αυτό, οι βολβοί μπορούν να φυτευτούν σε γλάστρες τον Μάρτιο και να διατηρηθούν σε έναν φωτεινό, προστατευμένο από τον παγετό χώρο (π.χ. σε θερμοκήπιο, χειμερινό κήπο ή σε ένα ηλιόλουστο περβάζι παραθύρου) μέχρι τη μεταφύτευση. Όταν ο κίνδυνος παγετού έχει παρέλθει, τα προ-βλαστημένα φυτά μπορούν να μεταφυτευτούν προσεκτικά, μαζί με τη μπάλα χώματος, στο ύπαιθρο. Αυτή η μέθοδος μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιοχές με ψυχρότερα κλίματα, όπου η καλλιεργητική περίοδος είναι μικρότερη.
Φροντίδα της αβησσυνιακής γλαδιόλας κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου
Η φροντίδα της αβησσυνιακής γλαδιόλας κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου δεν απαιτεί υπερβολικά περίπλοκες εργασίες, αλλά υπάρχουν ορισμένες βασικές πτυχές στις οποίες πρέπει να δοθεί προσοχή για άφθονη ανθοφορία και υγιή ανάπτυξη. Μία από τις σημαντικότερες εργασίες είναι το τακτικό αλλά μέτριο πότισμα, ειδικά κατά τις ξηρότερες, θερμότερες περιόδους. Το έδαφος πρέπει να διατηρείται μέτρια υγρό, αλλά πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική άρδευση και το στάσιμο νερό, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σήψη των βολβών. Καθώς πλησιάζει η περίοδος ανθοφορίας, καθώς και κατά τη διάρκεια της ίδιας της ανθοφορίας, η ανάγκη του φυτού σε νερό αυξάνεται ελαφρώς, και τότε πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην επαρκή παροχή νερού.
Η παροχή θρεπτικών συστατικών παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην ποιότητα και την ποσότητα των ανθέων. Εάν το έδαφος προετοιμάστηκε καλά με οργανική ύλη κατά τη φύτευση, θα χρειαστεί λιγότερη πρόσθετη λίπανση κατά τη διάρκεια της εποχής. Ωστόσο, εάν το έδαφος είναι λιγότερο γόνιμο ή εάν το φυτό καλλιεργείται σε γλάστρα, συνιστάται η άρδευση με ένα σύνθετο υγρό λίπασμα που προάγει την ανθοφορία κάθε 2-3 εβδομάδες κατά την περίοδο ανάπτυξης. Πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική εφαρμογή αζώτου, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ανάπτυξη της φυλλωσιάς εις βάρος της ανθοφορίας. Τα παρασκευάσματα που είναι πλουσιότερα σε κάλιο και φώσφορο είναι πιο ευεργετικά.
Η τακτική αφαίρεση των ζιζανίων είναι απαραίτητη, καθώς αυτά ανταγωνίζονται με τη γλαδιόλα για νερό, θρεπτικά συστατικά και φως. Κατά την αφαίρεση των ζιζανίων, πρέπει να ενεργείτε με προσοχή για να μην καταστρέψετε τους επιφανειακά τοποθετημένους βολβούς ή τους νεαρούς βλαστούς. Η κάλυψη της επιφάνειας του εδάφους (mulching) με, για παράδειγμα, φλοιό πεύκου, κομπόστ ή άχυρο, μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο των ζιζανίων, στη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους και στη σταθεροποίηση της θερμοκρασίας του εδάφους, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο κατά τη θερινή ζέστη.
Αν και οι βλαστοί της αβησσυνιακής γλαδιόλας είναι γενικά αρκετά ισχυροί, τα ψηλότερα δείγματα, ειδικά σε ανεμώδεις θέσεις ή εάν παράγουν πολλά άνθη, μπορεί να χρειαστούν στήριξη. Ένας λεπτός πάσσαλος μπαμπού ή ένας διακριτικός φυτικός υποστηρικτής μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της κάμψης ή του σπασίματος των βλαστών. Τα μαραμένα άνθη πρέπει να αφαιρούνται τακτικά (κορυφολόγημα), πράγμα που δεν είναι σημαντικό μόνο από αισθητικής άποψης, αλλά και επειδή εμποδίζει τον σχηματισμό σπόρων, επιτρέποντας στο φυτό να κατευθύνει την ενέργειά του στην ανάπτυξη νέων ανθέων και την ενίσχυση του βολβού.
Μέθοδοι πολλαπλασιασμού της αβησσυνιακής γλαδιόλας
Ο πολλαπλασιασμός της αβησσυνιακής γλαδιόλας μπορεί να γίνει βασικά με δύο τρόπους: αγενώς, με τον διαχωρισμό των πλευρικών βολβιδίων, και εγγενώς, με σπορά. Η πιο συνηθισμένη και επίσης η απλούστερη μέθοδος είναι ο πολλαπλασιασμός με βολβίδια, καθώς εξασφαλίζει ότι τα νέα φυτά είναι γενετικά πανομοιότυπα με το μητρικό φυτό, διατηρώντας έτσι όλα τα ευνοϊκά του χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένου του χρώματος των ανθέων και του αρώματος. Αυτοί οι μικροί βολβοί σχηματίζονται στη βάση του μητρικού βολβού, δηλαδή στο βασικό τμήμα του νέου, αναπτυσσόμενου βολβού, προς το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου.
Για τον πολλαπλασιασμό με βολβίδια, είναι απαραίτητο να διαχωριστούν προσεκτικά αυτές οι μικρές δομές, συχνά στο μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού ή λίγο μεγαλύτερες, από τους βολβούς που έχουν αφαιρεθεί και καθαριστεί το φθινόπωρο. Ο διαχωρισμός μπορεί να γίνει αμέσως μετά την αφαίρεση, κατά τον καθαρισμό, ή ακόμη και την άνοιξη, πριν από τη φύτευση. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται μόνο τα βολβίδια που είναι υγιή, άθικτα και σφιχτά. Αυτοί οι μικροί βολβοί μπορούν να φυτευτούν την επόμενη άνοιξη, παρόμοια με τους μητρικούς βολβούς, αλλά λίγο πιο επιφανειακά (σε βάθος περίπου 3-5 εκ.) και πιο πυκνά σε ένα καλά προετοιμασμένο παρτέρι ή ακόμη και σε γλάστρα, σε ξεχωριστό χώρο καλλιέργειας.
Τα φυτά που καλλιεργούνται από βολβίδια γενικά δεν ανθίζουν τον πρώτο χρόνο· ανάλογα με το μέγεθός τους, μπορεί να χρειαστούν 1 έως 3 χρόνια για να φτάσουν σε μέγεθος ικανό για ανθοφορία. Τον πρώτο χρόνο, συνήθως αναπτύσσουν μόνο φύλλα και ο βολβός τους μεγαλώνει. Είναι σημαντικό, ακόμη και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, να τους παρέχεται η κατάλληλη φροντίδα: τακτικό πότισμα, αφαίρεση ζιζανίων και, εάν χρειάζεται, συμπλήρωση θρεπτικών συστατικών. Οι νέοι βολβοί που καλλιεργούνται με αυτόν τον τρόπο πρέπει να αφαιρούνται και να διαχειμάζουν το φθινόπωρο με τον ίδιο τρόπο όπως τα ενήλικα δείγματα, μέχρι να φτάσουν σε μέγεθος τέτοιο ώστε να μπορεί να αναμένεται ανθοφορία.
Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο είναι μια πιο χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί περισσότερη υπομονή, και οι απόγονοι που λαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο ενδέχεται να μην διατηρούν απαραίτητα όλα τα χαρακτηριστικά του μητρικού φυτού, ειδικά εάν υπήρχε πιθανότητα υβριδισμού. Οι σπόροι μπορούν να συλλεχθούν από τις κάψουλες που σχηματίζονται μετά τα μαραμένα άνθη, αφού στεγνώσουν. Η σπορά γίνεται την άνοιξη, σε ένα χαλαρό, καλά στραγγιζόμενο υπόστρωμα σποράς, καλύπτοντας ελαφρώς τους σπόρους. Η βλάστηση μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες, και τα νεαρά φυτάρια είναι πολύ μικρά και ευαίσθητα. Τα φυτά που καλλιεργούνται από σπόρο γενικά χρειάζονται 3 έως 5 χρόνια για να αναπτύξουν έναν βολβό ικανό για ανθοφορία, γι’ αυτό αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται κυρίως από κηπουρούς με πειραματική διάθεση ή από βελτιωτές φυτών.
Διαχείμαση των βολβών και εξασφάλιση της ανθοφορίας το επόμενο έτος
Η αβησσυνιακή γλαδιόλα δεν είναι ανθεκτική στον χειμώνα στις κλιματικές μας συνθήκες, επομένως οι βολβοί της πρέπει να αφαιρούνται κάθε φθινόπωρο, πριν από την έλευση των πρώτων ισχυρότερων παγετών. Αυτό είναι γενικά σχετικό στα τέλη Οκτωβρίου ή στις αρχές Νοεμβρίου, αλλά συνιστάται η παρακολούθηση της εξέλιξης των καιρικών συνθηκών και της κατάστασης του φυτού. Το κιτρίνισμα και η ξήρανση των φύλλων σηματοδοτούν ότι το φυτό έχει ολοκληρώσει τον βλαστικό του κύκλο και ότι ο βολβός έχει εισέλθει σε λήθαργο. Για την αφαίρεση, πρέπει να χαλαρώσετε προσεκτικά το έδαφος γύρω από το φυτό με ένα δικέλλι σκαψίματος, προσέχοντας να μην καταστρέψετε τους βολβούς.
Τα υπολείμματα χώματος πρέπει να αφαιρούνται προσεκτικά από τους αφαιρεμένους βολβούς, αλλά αυτοί δεν πρέπει να πλένονται, καθώς η υγρασία μπορεί να προκαλέσει σήψη κατά την αποθήκευση. Ο βλαστός και τα φύλλα πρέπει να κοπούν, αφήνοντας ένα κολόβωμα περίπου 5-10 εκ. Στη συνέχεια, οι βολβοί πρέπει να στεγνώσουν και να «ωριμάσουν» για μερικές εβδομάδες σε έναν καλά αεριζόμενο, ζεστό και ξηρό χώρο (π.χ. σε αποθήκη, γκαράζ, ή ακόμη και σε ένα δίσκο καλυμμένο με εφημερίδα σε ένα λιγότερο θερμαινόμενο δωμάτιο του σπιτιού). Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως ωρίμανση, βοηθά στην επούλωση των πληγών και την ενίσχυση των εξωτερικών χιτώνων, πράγμα που μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών κατά την αποθήκευση.
Μετά την ξήρανση, από τους βολβούς πρέπει να αφαιρεθούν τα υπολείμματα των εντελώς ξηρών βλαστών, οι παλιές και νεκρές ρίζες και τα υπολείμματα του παλιού βολβού του προηγούμενου έτους, ο οποίος συνήθως βρίσκεται κάτω από τον νέο, μεγαλύτερο βολβό. Αυτή είναι επίσης μια ευκαιρία για τον διαχωρισμό των προαναφερθέντων βολβιδίων, τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν ξεχωριστά και να καλλιεργηθούν αργότερα. Οι καθαροί και υγιείς βολβοί πρέπει στη συνέχεια να αποθηκευτούν σε έναν προστατευμένο από τον παγετό, δροσερό (ιδανικά μεταξύ 5-10 °C), σκοτεινό και καλά αεριζόμενο χώρο μέχρι τη φύτευση την άνοιξη. Ένα κελάρι, ένα μη θερμαινόμενο γκαράζ ή μια αποθήκη μπορεί να είναι κατάλληλα για το σκοπό αυτό.
Για την αποθήκευση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν χάρτινες σακούλες, χαρτοκιβώτια ή διχτυωτές σακούλες, ή ενδεχομένως κιβώτια, τα οποία γεμίζονται χαλαρά με ξηρή τύρφη, πριονίδι, βερμικουλίτη ή άμμο, ώστε οι βολβοί να μην έρχονται σε επαφή μεταξύ τους και να εξασφαλίζεται επαρκής κυκλοφορία αέρα. Περιστασιακά, μία φορά το μήνα, συνιστάται ο έλεγχος των αποθηκευμένων βολβών και η αφαίρεση τυχόν μουχλιασμένων ή μαλακωμένων δειγμάτων για την πρόληψη της περαιτέρω εξάπλωσης της μόλυνσης. Η προσεκτική διαχείμαση εξασφαλίζει ότι, την επόμενη άνοιξη, θα μπορέσετε να φυτέψετε υγιείς και εύρωστους βολβούς που θα μας χαρίσουν και πάλι τα υπέροχα άνθη τους.
